ئابورى

كۆی بابەتەكان

• "سوننە و شیعە كۆكن بودجەی کورد نەبێتەوە بە ١٧% " 

  ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق باس لە پشكی هەرێمی كوردستان لە بودجەی ٢٠١٩ی عێراق دەكات، پێی وایە تا خوێندنەوەی یەكەم لەسەر پرۆژەیاسای بودجە نەكرێت، گفتوگۆی نێوان لایەنە كوردییەكان و بەغدا ناكرێت، دەشڵێت: سوننە و شیعە كۆكن بودجەی کورد نەبێتەوە بە ١٧% .
• هەناردەکرنی نەوتی ئێران گەیشتە نزمترین ئاستی خۆی 

  ڕێژەی هاوردەکردنی نەوتی ئێران لەلایەن وڵاتانی کڕیاری کیشوەری ئاسیاوە لە مانگی ئەیلولەوە بە ڕێژەیەکی بەرچاو کەمیکردووە.
• گرانیی بەنزین هاوڵاتیانی هێنایە دەنگ 

  گرانیی نخی بەنزین چالاکوانانی شارۆچکەی کەلاری هێنایە دەنگ و  داوادەکەن، کە کە نرخی بەنزین هاوتای نرخی ناوچەکەکانی ژێر دەسەڵاتی حکومەتی عێراق بکرێت.
• بەم جۆرە بەردەوام بێت دابەشکردنی نەوتی سلێمانی ٢٠ مانگی پێویستە 

  نزیکەی ساڵێکە دابەشکردنی نەوت لە پارێزگای سلێمانی دەستیپێکردووە و هەتا ئێستا تەواو نەبووە، ئەندامێکی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی-ش دەڵێت: ئەگەر دابەشکردنەکە بەم جۆرەی ئێستا بەردەوام بێت، ١٩ بۆ ٢٠ مانگی دەوێت.
• شۆک دەرمانی و گەمارۆ ئابوورییەکانی سەر ئێران 

  بە دەستپێکردنی گەمارۆ ئابوورییەکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران ڕێژەی هەڵئاوسانی ئابووریی بە شێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە و کاریگەریی نەرێنی کردووەتە سەر ژیانی هاووڵاتیانی ئێران و ڕۆژهەڵاتی کوردستان.
• حكومەتی عێراق پرۆژە یاسای بودجەی 2019ی پەسەند كرد 

  ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق پڕۆژەیاسای بودجەی 2019ی عێراقی پەسەندكردووە و دەینێرێت بۆ ئەنجومەنی نوێنەران بۆ تاوتوێكردن و پەسەندكردنی.
• ئەمریکا کار بۆ ڕاگرتنی بازرگانیی نێوان ئێران و هەرێم دەکات 

  شاندێکی بازرگانیی ئەمریکا لەگەڵ بازرگانانی شاری سلێمانی کۆبوونەوە و پێشنیاریان کرد، کە بازرگانانی هەرێم لە جیاتی ئێران ڕوو لە ئەمریکا بکەن.
• شۆفێرانی بارهەڵگر ڕێگای نێوان مەرزی کێلێ و قەڵادزێ-یان داخست 

  شۆفێرانی بارهەڵگری مەرزی كێلێ نیگەرانن لەوەی حكومەتی هەرێم باجی سەر خەیاری هاوردەكراوی زیادكردووە، وەك ناڕەزایی، ڕێگای نێوان مەرزی کێلێ و قەڵادزێ-یان داخست.
• "کشتوکاڵ برسێتیی ناهێڵێت" 

  لە سیمینارێکدا لە شاری سلێمانی باس لە گرنگیی پەرەدان بە کشتوکاڵ کرا، بە ئامانجی نەهێشتنی برسێتیی.
• ئێران هەناردەکردنی ١٥ ماددەی خۆراکیی بۆ هەرێم قەدەغە دەکات 

  بەهۆی ئەو ئابڵوقە ئابوورییەی لەسەریەتی ترس لە نەمانی خواردن لەناوخۆی وڵات-دا،حکومەتی ئیران هەناردە کردنی ١٥ جۆر ماددەی خۆراکیی بۆ هەرێمی کوردستان قەدەغە کرد.
• شاندێکی پۆڵەندی سەردانی سلێمانییان کرد 

  شاندێکی پۆڵەندی بەمەبەستی پێشخستنی پەیوەندییە ئابورییەکانیان لەگەڵ هەرێمی کوردستاندا، سەردانی یەکێتی هەناردە و هاوردەکانی سلێمانییان کرد.
• ئێران، هەڵئاوسانی ئابووریی بەرزدەبێتەوە و ڕێژەی بێکارییش زیاد دەبێت 

  سندوقی نێودەوڵەتی پارە- ئای ئێم ئێف، بەبڵاوکردنەوەی ڕاپۆرتێک پێشبینی کردووە، کە ڕێژەی هەڵئاوسانی ئابووری لە ئێران بەرزدەبێت و  ڕێژەی بێکارییش تا ساڵی داهاتوو دەگاتە ١٤.٣.٪
• بەغدا پارە ڕەوانەی کەرکوک دەکات و دیار نییە چۆن خەرج دەکرێت 

  ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگای کەرکوک ئاشکرای دەکەن، کە بەغدا زیاتر لە ١٠٠ ملیارد دیناری بۆ ئەنجامدانی پڕۆژەی خزمەتگوزاریی ڕەوانەی كەركوك کردووە و نازاندرێت، کە بۆچی و لە چیدا خەرج کراوە.
• دانانی گومرگ لەنێوان کەرکوک و هەرێم نرخی شتومەکی بەرزکردووەتەوە 

  دانانی خاڵی گومرگ لە نێوان 'كەركوك - سلێمانی و كەركوك- هەولێر'، هاوڵاتیانی کەرکوکی بەتەواویی نیگەران کردووە و باس لەوە دەکەن، کە کەس خاوەندارییان لێناکات و دەشڵێن: زیانەکەی تەنها بۆ هاوڵاتیانە و بووەتە هۆی بەرزبوونەوەی نرخی شتومەک.
• هەڵئاوسانی ئابوری لە تورکیا گەیشتە بەرزترین ئاست 

  ناوەندی ئاماری تورکیا ڕێژەی هەڵئاوسانی ئابوریی مانگی ئەیلولی ڕاگەیاند، ئەو ڕێژەیە گەیشتە بەرزترین ئاستی ١٥ ساڵی ڕابردوو لە تورکیا.
• لایەنەکان لە کارنامەى هەڵبژاردنیاندا چۆن دەڕواننە کێشەکان..بەشى پێنجەم 

  ئابووریی یەکێکە لە بەشە سەرەکییەکانی بەرنامەی حزبەکان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی هەرێمی کوردستان، هەرێم لە ساڵی ٢٠١٣ ەوە تووشی قەیرانی ئابووریی بووە و کێشەی بێکاریی، کۆچکردن بۆ دەرەوەی وڵات، کێشەی نەوت و بودجە لەگەڵ حکومەتی بەغدا و نەدانی مووچەی کارمەندان لە ئارادان، هاوڵاتیانیش حکومەت بە بەرپرسی ئەو کێشانە دەزانن.
• جارێکیتر چەتەکانی تورک حەلەبیان تۆپباران کرد 

  گروپە چەتەکانی سەر بە سوپای تورک گەڕەکی نیل-ی حەلەبیان تۆپبارانکرد و بەهۆیەوە ژمارەیەک هاوڵاتی مەدەنی برینداربوون و زیانی ماددیشی لێکەوتەوە.
• لە هەرێمەوە نوێنەرێک دەچێتە ئەنجومەنی شەفافییەتی دەرهاتووەکانی عێراق 

  بۆ یەکەمجار لە هەرێمی کوردستانەوە ئەندامی ڕێکخراوێک دەچێتە ئەنجومەنی شەفافییەت لە پیشەسازییە دەرهاتووەکانی عێراق،  بەرپرسی ڕێکخراویک-یش دەڵێت: پارتی و یەکێتی دەیانەوێت لەژێر ناوی ڕێکخراودا نوێنەری خۆیان بخەنە ناو ئەنجومەنەکەوە.
• داکشانی تمەن؛ بە سوودی دەوڵەت و زیانی خەڵکە 

  لە چەند مانگی ڕابردوودا بەهای تمەن زیاتر لە ٣٠٠٪ داکشاوە، ئەوەش سەرەڕای هەموو بانگەشەکانی دەوڵەت بۆ نیشاندانی وەک قەیران، لە بنەڕەتدا بە سوودی دەوڵەتە و بە زیانی خەڵک، تا ڕادەیەک کە هەندێک لە چاودێرانی ئابوری پێیان وایە، دەوڵەت دەستێوەردانی بازاڕی دراو دەکات بۆ ئەوەی بەهای تمەن زیاتر دابەزێت.
• پارەى پترۆدۆلار نەیتوانیوە چەمچەماڵ ئاوەدان بکاتەوە 

  قائیمقامی شارۆچكەی چەمچەماڵ دەڵێت، کە بەپارەى پترۆدۆلار چەندین پڕۆژەیان لە چەمچەماڵ ئەنجامداوە، چالاکوانێکى ئەو شارەش دەڵێت، کە هێشتا کەموکورتى زۆر هەیە لە چەمچەماڵدا و هەر پارەیەکیش هەبێت حزب بۆ مەرامى خۆى بەکارى دەهێنێت.
• جوتیاران ڕێگای سەرەكیی سەیدسادق – پێنجوێن دادەخەن 

  لە بەرامبەر خەرجنەكردنی پارەی گەنم، جوتیارانی سنووری شارۆچكەی سەیدسادق دەستیان بە خۆپیشاندان کرد و ڕێگای سەرەكیی پێنجوێن – سەیدسادق-ییان داخست دەشڵێن:"تا پارەكانمان بۆ خەرج نەكرێت ڕێگاکە ناکەنەوە".
• هاوردەکردنی بەرهەمی دەرەکیی نیگەرانیی لێدەکەوێتەوە 

  هاوردەکردنی بەرهەمیی تورکیی و ئێرانی، کە هۆکاری پاشەکشەپێکردنی بەرهەمی ناوخۆیە، بەردەوام بووەتە جێگای نیگەرانیی هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان و لایەنە پەیوەندیدارەکانیش ئەو نیگەرانییانە لەبەرچاوناگرن.
• سەفین دزەیی: نەوتی کەرکوک بفرۆشرایە پێنج ملیارد دۆلار داهاتی دەبوو 

  سەفین دزەیی، وتەبێژی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایدەگەیەنێت، کە پێشنیاریانکردووە بۆ عێراق نەوتی کەرکوک لەڕێگای سۆمۆبفرۆشرێت، بەڵام تا ئێستا جێبەجێنەکراوە، وتیشی: ئەگەر ئەو نەوتە بفرۆشرایە ئەوا لەمانگی یەكەوە تاوەكو ئێستا نزیكەی پێنج ملیارد دۆلار داهاتی بۆ عێراق دەبوو.
• "٨٧%ی خێزانەکانى هەرێم داهاتیان لە ملیۆنێک دینار کەمترە" 

  بە پێی توێژینەوەیەکى وەزارەتى پلان دانان، لە هەرێمی كوردستان ڕێژەی بێكاریی 10.2%- ە و  لە 87%ی خێزانەكانیش داهاتی مانگانەیان كەمترە لە یەك ملیۆن دینارە لەوانەش ٣٦%یان کەمترە لە ٥٠٠ هەزار دینار.
• بە کردنەوەی ڕێگایەک کار بۆ زیاتر لە ٢٠٠ کەس گەڕایەوە 

  بە كردنەوەی ڕێگای سەرەکیی نێوان كەركوك- هەولێر، زۆرێک لە دووکانی سەر شەقامەکە کرانەوە و کار گەڕایەوە بۆ زیاتر لە ٢٠٠ کەس، کە بە هۆی داخستنی ڕێگاكەوە بێ كار بووبوون.