بە تاكتیكی نوێ و خەباتی سەردەمییانەی گەریلایەتیی، گەریلاكانی كوردستان شكستیان بە گەورەترین هێرشی داگیركاریی دەوڵەتی تورك لە ساڵی ٢٠٢١دا هێنا، دەوڵەتی تورك لەبری بردنەوەی مژدەی سەركەوتن، تەرمی سەدان سەربازی وڵاتەكەی بە هێلیکۆپتەر لە مەیدانەكانی جەنگدا هەڵگرتەوە.
لەگەڵ توانەوەی بەفری سەرچیاكان، ڕەواندنەوەی سەرما و شەخستەی وەرزی زستان و لە سەرەتای وەرزی بەهاردا، دەوڵەتی تورك بە ئامانجی داگیركردنی باشووری كوردستان و هەرێمەكانی پاراستنی مەدیا، گەورەترین هێرشی سەربازیی بۆسەر باشووری كوردستان دەستپێكرد.
هێرشە داگیركارییەكەی دەوڵەتی تورك لە ٢٣ی نیسانی ساڵی ٢٠٢١دا دەستیپێكرد، كە لە دوو دەیەی ڕابردوودا گەورەترین هێرشی داگیركاریی بووە بۆ سەر باشووری كوردستان، لەگەڵ ئەوەی هەزاران سەربازی مەشقپێكراوی پڕچەكی لە هێرشەكەدا بەكارهێنا، فڕۆكەی جەنگی و فڕۆكەی بێ فڕۆكەوانی خستە خزمەتی هێرشەكانەوە.
٢٠٢١ ساڵی شكست بۆ دەوڵەتی تورك لەسەر دەستی گەریلا
گەریلاكانی كوردستان بە سەركەوتنی گارە لەبەرامبەر سوپای توركدا ساڵی نوێی دەستپێکرد و توانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ئاستی گەریلای سەردەم بگەیەنێتە ئاستێکی بەرچاو، ئەوەش بەپێی ڕاگەیەندراوی كۆتایی ساڵی ٢٠٢١ی فەرماندەیی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل-نەپەگە.
٢٣ی نیسانی ساڵی ڕابردوو، دۆخێكی جیاوازبوو بۆ باشووری كوردستان، لەگەڵ ئەوەی هاوڵاتیانی هەرێم بەدەست دواكەوتن و لێبڕینی مووچە و نادادیی كۆمەڵایەتییەوە دایانناڵاند، دەوڵەتی تورك بە كۆكردنەوەی هەزاران سەرباز و تانگ و هێرشی ئاسمانیی لەڕێگەی فڕۆكەی جەنگیی و فڕۆكەی بێ فڕۆكەوانەوە، هێرشێكی نوێی داگیركاریی بۆسەر باشووری كوردستان دەستپێكرد و ناوی لێنا “ئۆپەراسیۆنی هەورە بروسكە”.
هێرشەکە بۆسەر هەرێمەكانی ئاڤاشین و مەتینا و بەرواری باڵاو زاپ دەستیپێكرد و زیاتر لە ٢٠ بارەگای سەربازیی گەورەی لە هەفتانییەنەوە تا سەرزێڕێی سەر بە ئامێدی دروستكرد، هەر لە سەرەتای هێرشەكانەوە سوپای توركیا تووشی شكستی مێژوویی بوویەوە، لە هەرێمەكانی ئاڤاشین و زاپ و مەتینا بە تەواویی شكستی هێنا و لە بەرامبەر هێزی گەریلادا و بۆ خۆ بەدوورگرتن لە گورزی كوشتندەی زیاتر، لە هەشت ناوچە كشایەوە.
وەك لە ڕاگەیەندراوەكەی فەرماندەیی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل-نەپەگەدا هاتووە، گەریلا توانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ئاستی گەریلای سەردەم بگەیەنێتە ئاستێکی بەرچاو، بەتایبەت ڕێبازی شەڕی گروپیی و گەریلای پڕۆفیشناڵ، تاکتیکی شەڕی پشتبەست بە سەنگەر و تونێل، سوپای تورکی لە گردەکانی سەر سنوورەوە ڕاگرت، هەر لە ڕۆژەکانی سەرەتاوە هەموو پلانەکانی هەڵوەشاندەوە، هەرچەندە سوپای تورک پیلانی دانابوو لە چەند هەفتەیەکدا ئامانجەکانی بپێکێت، بەڵام چەندین مانگیش تێپەڕبوو و نەیتوانی هیچ ئەنجامێک بەدەستبهێنێت.
بەگوێرەی ئامارەکەی نەپەگە؛ ساڵی ٢٠٢١ی دەوڵەتی تورک دوو هەزار و ٤٦١ هێرشی ئاسمانیی و زەمینی ئەنجامداوە، کە ٣٦٧ هێرشیان کیمیایی بوون، لە بەرامبەردا گەریلاکان ٧٤٢ چالاکییان ئەنجامداوە و ٨٦١ داگیرکەر سزادراون.
هەرچەندە دەوڵەتی تورك ئامانجی بوو، ساڵی ٢٠٢١ بكات بە ساڵی سەركەوتنی سوپاكەی بەسەر ئیرادەی گەریلا و گەلی كورددا، بەڵام بە ئیرادە و باوەڕێكی قوڵی پەروەردەكرا و بە بیر و هزری نەتەوەیی و گیانی خۆ بەختكردن لەپێناو دۆزی ڕەوای گەلی كورددا، گەریلاكانی كوردستان تاڵاوی شكستێكی چاوەڕواننەكراویان بە سوپای تورك چەشت و جارێكی تر سترانی سەركەوتنی كوردستان بەسەر دەوڵەتی داگیركەری توركدا بە گوێی دنیادادا.
بۆ شاردنەوەی شكست دەوڵەتی تورك هێرشی بۆسەر هاوڵاتیانی مەدەنی ئەنجامدا
هەرچەندە دەوڵەتی تورك لەگەڵ دەستپێكردنی هێرشە داگیركارییەكەیدا هەڵمەتێكی گەورەی میدیایی دەستپێكرد و سەركەوتنی هێرشەكانی بە گوێی شەقامی توركیادا دەدا، بەڵام گەریلاکان بە چالاكییەكانیان و سزادانی سەدان سەربازی سوپای ئەو دەوڵەتە، وەڵامی چەواشەكارییەكانی دەوڵەت توركیان دایەوە و چەندین جار لە ڕێگەی ڕاگەیەندراوی فەرمییەوە شكستی هێرشەكانی دەوڵەتی توركیان ڕاگەیاند.
بۆ شاردنەوەی ئەو گورزە كوشندانەی لەلایەن گەریلاكانی كوردستانەوە لە سوپای تورک دەدرا، دەوڵەتی تورك لە دەرەوەی ئەو هێرشە داگیركارییە، چەندین هێرشی لە ڕێگەی فڕۆكەی جەنگی و فڕۆكەی بێ فڕۆكەوانەوە كردەسەر هەریەك لە سنووری شارۆچكەی پێنجوێن، ماوەت، شارباژێڕ، قەڵادزێ، برادۆست، قەندیل، چەمچەماڵ و شەنگال، بەو هۆیەوە ١٧ هاوڵاتیی شەهید بوون و ٣٤ی دیکەش برینداربوون.
بەكارهێنانی چەكی قەدەغەكراوی كیمیایی
بە بەكارهێنانی چەكی كیمیایی دەوڵەتی تورك شكستی حەتمیی خۆی ڕاگەیاند، هەر لە دەستپێكی هێرشە داگیركارییەكەدا و دوای بەركەوتنی گورزی كەمەرشكێن، دەوڵەتی تورك پەنای بردە بەر بەكارهێنانی چەكی قەدەغەكراوی كیمیایی و لەگەڵ شەهیدكردنی چەندین گەریلادا زیانی گەورەی بە ژینگە و سروشتی هەرێمی كوردستان گەیاند.
لەبارەی بەكارهێنانی چەكی كیمیاییەوە لەلایەن دەوڵەتی توركەوە، فەرماندەیی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل-نەپەگە ئەوەی خستووەتەڕوو، بەهۆی بەكارهێنانی چەكی كیمیاییەوە لە ساڵی ٢٠٢١دا لەلایەن دەوڵەتی توركەوە، ٤٠ گەریلا، لە سیان، زەندوورا، مام ڕەشۆ، گردی سوور و وەرخەلێ دوای بەرخۆدانێکی قارەمانانەیان بەرامبەر هێرشی داگیرکەران، بەهۆی چەکی کیمیاییەوە شەهیدبوون و لەو ساڵەدا لە كۆی دوو هەزار و ٤٦١ هێرشی ئاسمانیی دەوڵەتی تورك، ٣٦٧ هێرشیان کیمیایی بوون.
دەوڵەتی تورك چەكی كیمیایی تەنها لە دژی گەریلا بەكارنەهێنا، بەڵكو هاوڵاتیانی گوندەكانی كردە ئامانج و لە هێرشێكی كیمیاییدا بۆسەر گوندی هروری شارەدێی كانی ماسی لە سنووری شارۆچكەی ئامێدی دووخێزان كرانە ئامانج، كە هەشت كەس بوون و لە ئێستادا باری تەندروستی بەشێكیان زۆرخراپە.
ژینگەی هەرێم بوو بە قوربانی هێرشەكانی دەوڵەتی تورك
بڕینەوەی دارستانەكانی ناوچەی بادینان و گواستنەوەی بۆ بازاڕەكانی توركیا، گەورەترین هێرشی دەوڵەتی توركبوو بۆسەر ژینگەی هەرێمی كوردستان و ئەوەش ناڕەزایی گەورەی بەدوای خۆیدا هێنا.
دەوڵەتی تورك لە ڕێگەی كۆمپانیای تایبەتەوە لە گەڵ دەستپێكی هێرشە داگیركارییەكاندا، دەستی بە بڕینەوەی یەكجاریی دارستانەكانی ناوچەی بادینان كرد، بە تایبەت ئەو ناوچانەی هێرشەكانی تێدا ئەنجامدەدا، لە ماوەیەكی كورتدا بەشێكی زۆری داستانەكانی ناوچەكەی ڕووتاندەوە و بەشێكیشیانی لە ڕیشكەوە هەڵكەن.
هەروەها، بەپێی ئامارەكانی ڕێكخراوی تیمی كوردستان عێراقی سی پی تی، بەهۆی هێرشە ئاسمانییەكانی دەوڵەتی توركەوە، ٣٥ هەزار دۆنم ڕەز و باخ و پوشوپاوان و كشتوكاڵی هاولاتیان سوتان و ٣٥٠ سەر ئاژەڵ لەناوچوون.
هەر بەهۆی بەردەوامی بۆردوومانەكانەوە بۆسەر ماڵ و حاڵی هاوڵاتیان، دانیشتوانی ٢٩ گوند ئاوارەبوون و ١٥٠ گوندیش مەترسی چۆڵبونیان کەوتووەتە سەر، جگە لەوەش تەنها ناوچەی بەرواری باڵا زیانی شەش ملیار دیناری بەركەوتووە.
شکستی ساڵ
لەگەڵ كۆتایی هاتنی ساڵی ٢٠٢١دا، شكستی دووەم گەورەترین سوپای ئەندامی ناتۆ لەسەر دەستی گەریلاكانی كوردستان، لەلایەن فەرماندەیی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل-نەپەگەوە ڕاگەیەندرا، ئەو سوپایەی لە بەهاری ساڵی ڕابردوودا بە ئامانجی داگیركردنی باشووری كوردستان هێرشەكانی دەستپێكرد، بەڵام لەگەڵ كۆتایی ساڵدا كۆتایی خەونەكەیان لەلایەن گەریلاكانی كوردستانەوە لەگۆڕ نرا.
دوای ئەوەی لە چەندین ناوچە سوپای تورك ناچار بە كشانەوە كران، لە ئێستادا بۆ خۆبەدوور گرتن لە گورزی كوشندە هێرشەكانی كۆتایی پێهێناوە و تەنها لە هەرێمی بەرواری باڵا جموجوڵی سەربازیی هەیە، لە ناوچەکانی تر توانای هێرشی نییە و لە حاڵەتی خۆپارێزیی و بەرگرییدایە.
س.س