40 yıldır Kürtçe film ve şarkı arşivi topluyor

İbrahim Eli Sabır, diğer adıyla İbrahim Xurmali, daha genç yaşlardan itibaren klasik Kürt Müziği ve fim arşivini toplamaya başlamış. 40 yıllık ömrünün önemli bir bölümünü bu işe adamış. Şimdi, dükkanı büyük bir kültür merkezine dönüşmüş. Kendi ifadesiyle Kürdistan’ın dört bir yanından toplatığı Kürt klasiklerini %90 oranında koruma altına almış.

Halepçe’ye bağlı olan Xurmal kasabasından olan İbrahim Xurmali, 1977 yılından bu yana klasik Kürt şarkılarını ve filmlerini arşivlemekle uğraşıyor. Şimdiye dek Kürdistan’ın dört bir yanından topladığı 7 bin 500 film ve şarkıyı arşivlemiş durumda.

İbrahim Xurmali’ye göre Kürt kültürü, Türk kültürünün saldırıları altında ve birçok kanal ve film organizasyonu, Kürt kültürünü etkilemek için çaba sarfediyor.

Kürt kültürünü arşivlemesine ilişkin İbrahim Xurmali şunları belirtiyor: “Amacım bütün Kürt kültür şarkılarını ve klasiklerini toplamaktır. Bu amaçla 1977 yılında arşiv toplamaya başladım. İsteğim, amacına ulaşmış ve diyebilirim ki  %90 oranında Kürt klasiklerini yanımda toplayabildim.

İbrahim Xurmali, Kürdistan’ın dört parçasından sanatçıların şarkılarını arşivlediğini belirterek şunları söyledi: Bizim zengin bir kültürümüz var. Bölgedeki devletler birçok Kürt şarkısını alıp kendisine mal etmiş. Onların devlet olmalarından kaynaklı kendilerine mal etme imkanları var. Türkler birçok milliyetçi marşını Hasan Zirek’in eserlerinden çalmış. Mesela bir örnek vereyim; Türklerin bir marşı Hasan Zirek’in eserinin müziğinden çalınmış ve Hasan Zirek bu eserini 1969’da Bağdat’ta ortaya çıkarmıştır. Türkler marşını Hasan Zirek’in ‘ey Kurdine, ey merdine’ eserinin müziğinden çalmıştır.

 

İbrahim Xurmali, 7500 kasetin dışında eski Kerkük televizyonunda yayınlanmış  görtüntü arşivinin de yanında arşivlendiğini söyledi.

İbrahim Xurmali, ilerleyen teknolojik imkanların Kürt kültürünün tanıtımı için kullanılması gerektiğini berliterek sözlerini şu ifadelerle sürdürdü: “Kürdistan’ı işgal eden güçler her zaman Kürt kültürünü yok etmek istedi. Özellikle gençlerimizin yabancı kültürlerden uzak durması gerekiyor. Kürt kültürünü sahiplenmeleri gerekiyor. Çünkü bir toplumun kültürü yoksa kimliği de yoktur.”