G7 zirvesinde neler yaşandı?

HABER MERKEZİ

ABD Başkanı Donald Trump, 16 Haziran 2025 Pazartesi günü Kanada’nın Alberta eyaletindeki Kananaskis kentinde düzenlenen G7 Zirvesi’nde liderlerle birlikte resmi karşılama törenine katıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, zirvede G7’nin Rusya’yı da içine alacak şekilde G8’e, hatta Çin’i de kapsayacak şekilde G9’a genişlemesini önermesiyle tartışma yarattı.

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile İran arasında şiddetlenen çatışma ve Orta Doğu’da artan bölgesel istikrarsızlık nedeniyle Pazartesi gecesi Kanada Kayalıkları’ndaki bir tatil beldesinde düzenlenen Yediler Grubu- ya da G7 – zirvesinden ayrıldı.

Zirveye katılan devlet liderlerinin genel gündeminde İsrail ve İran’da onlarca insanın hayatına mal olan beş günlük çatışma vardı.

Daha önce Trump, Tahran’ın “çok geç olmadan” nükleer programını sonlandırması gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştu.

ABD Başkanı, İranlı liderlerin “konuşmak istediklerini” ancak nükleer hedefleri konusunda bir anlaşmaya varmak için 60 günleri olduğunu ve İsrail’in dört gün önce başlattığı hava saldırısından önce bunu yapamadıklarını söyledi.

Toplantıya ev sahipliği yapan Kanada Başbakanı Mark Carney, dünyanın bu zorlu dönemde liderlik için G7’yi takip ettiğini söyledi.

Carney, “Tarihin dönüm noktalarından birinde toplanıyoruz. Dünya daha bölünmüş ve tehlikeli” dedi.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz Pazar günü geç saatlerde zirveye varışlarından kısa bir süre sonra bir saat süren gayri resmi bir toplantı için bir araya geldi.

Zirvede gazetecilere konuşan Merz, ülkesinin anlaşmazlığa ilişkin nihai bir bildiri taslağı hazırlamayı planladığını söyledi ve İran’ın nükleer silah kapasitesine sahip materyaller elde etmesine hiçbir koşulda “izin verilmemesi” gerektiğini vurguladı.

Trump İran’ın “bu savaşı kazanmadığını” söyledi. ABD Başkanı’na Washington’un İran’a yönelik askeri operasyonunda İsrail’e katılıp katılmayacağı da soruldu, ancak Trump bu konuda yorum yapmaktan kaçındı.

Trump ve Starmer yeni ticaret anlaşmasını duyurdu

Donald Trump ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer Pazartesi günü yaptıkları açıklamada, İngiltere’nin otomobil ve havacılık endüstrisi ithalatına uygulanan gümrük vergilerini azaltacak bir ticaret anlaşması imzaladıklarını duyurdular.

Yeni anlaşma zirvenin oturum aralarında duyuruldu. Ancak Trump ve Starmer çelik üretimi sektöründe müzakerelerin halen devam ettiğini belirttiler.

Trump İngiltere ile varılan anlaşmanın “her iki taraf için de adil” olduğunda ısrar ederken, bu anlaşmanın her iki ülke için de çok sayıda istihdam ve gelir yaratmasını beklediğini sözlerine ekledi. Starmer da gazetecilere yaptığı açıklamada, Trump’a benzer bir ton kullanarak anlaşmanın bir güç işareti ve her iki ülke için de “çok iyi bir gün” olduğunu söyledi.

Anlaşma, liderlerin Mayıs ayında bir ticaret anlaşması için bir çerçeveye ulaştıklarını açıklamalarının ardından geldi. Bu anlaşma, sığır eti ve etanol gibi ABD mallarının İngiliz pazarına erişiminin arttırılması karşılığında, ABD’nin İngiliz otomobilleri, çelik ve alüminyum üzerindeki ithalat vergilerini önemli ölçüde azaltmayı amaçlıyor.

Ancak Pazartesi günü varılan anlaşma sadece İngiliz otomobilleri ve havacılık malzemelerini kapsıyor ve çelik için daha fazla müzakere yapılması gerekiyor.

Londra, yeni anlaşmanın Rolls Royce gibi uçaklar ve üst düzey lüks araçlar için motor üreten İngiliz firmalarına büyük bir destek sağlayacağını ve başlangıçta uygulanan yüzde 10’luk gümrük vergisinden muaf tutulacaklarını söylüyor.

Trump G7’nin Rusya ve Çin’i de kapsayacak şekilde genişlemesini önerdi

Donald Trump, zirvede G7’nin Rusya’yı da içine alacak şekilde G8’e, hatta Çin’i de kapsayacak şekilde G9’a genişlemesini önermesiyle de tartışma yarattı.

Trump, Rusya ve Çin’in, üyeleri demokratik uluslar olan bir grup içinde otoriter rejimler olmasına rağmen örgütün genişlemesini tercih ettiğini ifade etti.

Trump, 2014 yılında Kırım’ı ilhak eden Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı daha geniş çaplı işgalinden önce gruptan çıkarılmasının “çok büyük bir hata” olduğunu ileri sürdü.

“G7 eskiden G8’di. Barack Obama ve Trudeau adında biri Rusya’nın katılmasını istemedi,” diyen Trump, Rusya’nın çekilmesinden bir yıl sonra başbakan seçilen Justin Trudeau’ya atıfta bulundu. O dönemde Kanada başbakanı Stephen Harper’dı.

Trump, “Bence Rusya içeride olsaydı şu anda savaş olmazdı ve Trump dört yıl önce başkan olsaydı şu anda savaş olmazdı,” dedi. “Rusya’yı dışarı attılar, o zaman siyasette olmasam da bunun çok büyük bir hata olduğunu iddia etmiştim.”

Bir muhabirin Çin’in de eklenmesi gerekip gerekmediğini sorması üzerine Trump şunları söyledi: “Bu kötü bir fikir değil. Eğer birileri sadece Çin’in katılmasını istiyorsa buna itirazım yok.”

ABD Başkanı dünya liderlerinin zirvelerde birbirleriyle konuşabilmelerinin önemli olduğunu söyledi.

“Putin benimle konuşuyor. Başka kimseyle konuşmuyor” dedi. “Konuşmak istemiyor çünkü G8’den atıldığında çok aşağılanmıştı, benim gibi, sizin gibi, herkesin olacağı gibi.”