2018 Kürdistan Bölgesi panoraması: Gençlik 

2018 yılının başından itibaren Başurê Kürdistan’da gençler işgale karşı seferberlik ve dayanışma ruhu içinde oldu. Bu Başurê Kürdistan’da bir yandan toplumsal hafızayı canlandırırken, diğer yandan da tarihin tekerrür etmemesi için harekete geçmeyi sağladı. Gençlerin işgale karşı dimdik ayakta durduğu bir diğer önemli eylem ve etkinliği ise Qendîl’de başlatılan ve 3 ay boyunca devam eden ‘Canlı Kalkan’ eylemi oldu. Yine yandan Kürdistan Bölgesi ve Irak hükümetinin gençlere ilişkin bir politikasının olmayışı ve bölgede artan İşsizlik, aş, umutsuzluk sorunu ve yoksulluk oranının artışına dayalı genç nüfus yönünü ülkesinden ayrılmaya çevirdi.

Başurlu gençler Efrîn’ê yönelik işgal hareketine tepki duyanların başında geldi

Türk devletinin Efrîn’e yönelik işgal harekatı, Başurê Kürdistan’da bir yandan toplumsal hafızayı canlandırırken, diğer yandan da tarihin tekerrür etmemesi için harekete geçmeyi sağladı.

20 Ocak 2018’de başlayan Türk devletinin işgal hareketine karşı ‘Çağın Dinenişi’ ile kenetlenen Başurê Kürdistan halkı on binlerle ayağa kalktı. Saldırıların başladığı gününden itibaren Başurlu yurttaşlar Süleymaniye, Ranya, Koyê, Derbendîxan, Seyîdsadiq, Şengal, Kerkük, Teqteq, Qeladizê, Hewlêr, Duhok ve Kifri başta olmak üzere tüm kent ve ilçelerde eylemler düzeldi. Bazı yerlerde KDP’nin engellemelerine rağmen eylemler yapıldı.

Türk devleti ve DAİŞ-El Nusra-El Kaide’den devşirme ÖSO çetelerinin Efrin’e yönelik işgal saldırılarının sürdüğü dönemde Başur’dan çok sayıda genç Çağın Direnişi’ne katıldı.

Direnişin başladığı günden itibaren Başurê Kürdistan’dan 60 genç Çağın Direnişi’ne katıldı.

Çağın Direnişi’nde yer alan Başur Soran 25 Ocak’ta Efrin’de şehit düştü.

Efrin’de Çağın Direnişi’nin sürdüğü dönemde çok sayıda Başurê Kürdistan genci PKK saflarına katılarak, işgalcilere karşı direndi.

Bu ‘Çağın Direnişi’ ile birleşen direniş ruhu KNK öncülüğünde başlatılan eylemlere Başurlu siyasi partiler, aydın, yazar, akademisyen, sivil toplum temsilcilerinden büyük bölümü tepki gösterirken ancak en büyük tepkiyi gençler gösterdi.

Efrîn Yürüyüşüne KDP engeli

Seferbelik ilanı ardından onlarca genç Başurê Kürdsitan’dan 31 Ocak’ta Efrîn’e doğu yürüyüş başlattı. Halkın öncülüğünde başlayan yürüyüş Süleymaniye’de başladı. 2 Şubat’ta Süleymaniye ve Hewler sınırında bulunan Dêgele kontrol noktasında kitle KDP asayiş güçlerinin engeline takıldı. Bunun üzerine gençler oturma eylemi başlattı. Asayiş güçleri kitleinin üzerine saldırdı. Saldırı sonucunda 10  yaralanırken, birçok malzemelerine de el konuldu. 

Şengalli gençler Efrîn’e gitti

Şengal’de de aynı maksatla yüzlerce geçn 4 Şubat’ta yönünü Rojava’ya çevirdi ve direnişe katıldı.

Ortadogğu Gençlik Konferansı düzenlendi

“Ortadoğu gençliğinin sorunlarına çözüm yolu” şiarıyla 25 Mayıs’ta Süleymaniye’de Ortadogğu Gençlik Konferansı düzenlendi. Konferansa, dört parça Kürdistan, Irak, Suriye, Türkiye ve İran’dan yaklaşık 30 parti ve hareket davet edildi. Konferansa 300 delege ve yüzü aşkın misafir katıldı.

Başurlu gençler Qendîl’de Canlı Kalkan eylemi başlattı

Türk devletinin Başurê Kürdistan’a yönelik işgal saldırıların başladığında gençler yine ayaktaydı. 2018 yılının bir diğer önemli eylemi Yurtsever Gençlik Hareketi ve Genç Kadın Hareketi tarafından 8 Haziran’da Qendîl’de başlatılan ‘Canlı Kalkan’ eylemiydi. Gençler 3 ay boyunca keşif uçakları ve bombardımanlar altında ‘Canlı Kalkan’ eylemini kararlılıkla sürdürdü.

3 aylık süre zarfında Başurê Kürdistan’ın birçok merkezinden onlarca genç, siyasi parti ve örgüt üyeleri ‘Canlı Kalkan’ eylemcilerini ziyaret etti. Yine eyleme 4 parça Kürdistan’dan gençler ve enternasyonalist gençler katıldı. Binlerce kişinin katılımı ile Qendîl’de yürüyüşler düzenlendi. İşgal saldırılarına öfkeler yağdı.

22 Haziran’da binlerce kişi Qendil’de bir gençlerin öncülüğünde yürüyüş düzenledi.

Canını işgale karşı siper eden Başurê Kürdistanlı gençlerin 3 ay boyunca ülkelerinin özgür düşünüp değerlendirdiler. Her gün itinayla ziyaretçilerini ağırladılar. Gelen misafirlere eylemin amacı anlatıldı..  Guruplar halinde Qendil köylüleri ziyaret edildi. Bu ziyaretlerde İşgalci Türk devletinin Kürt halkının kazanımlarına dönük saldırılarının nasıl boşa çıkarılacağı tartışıldı.

Her gün Kürdistan tarihi ve Kürdistan’a dönük işgal saldırılarını konu alan eğitim çalışmaları yaptılar. İşgal saldırılarına karşı gençliğin rolü ve misyonunu, yurtseverlik görevlerini tartıştılar.

‘Canlı Kalkan’ eylemini dört parça Kürdistan ve Avrupa’daki Kürtler duyurmak için 4 kişilik bir ekip görevlendirdi. Bunlar sosyal medya üzerinden yoğun bir çalışma yaptı. Enternasyonalist gruplar Avrupa’dan Qendîl’e ‘Canlı Kalkan’ eylemiyle dayanışma için gelip katıldı.

Gençler tecrit karşıtı protestolarda yerini aldı

Başurê Kürdistan’da yaşayan gençler PKK Lideri Abdullah Öcalan’a dönük ağırlaştırılmış tecridi protesto etmek için eylemler düzenledi. Hewlêr’de ve Süleymaniye’de başlatılan açlık grevi eyleminde yerini aldı.

22 Aralık’ta Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’â dönük ağırlaştırılmış tecridi protesto etmek isteyen gençlere Süleymaniye asayişi müdahalede bulunarak 97 kişiyi gözaltına aldı. 2 gün boyunca gözaltında tutulan gençler açlık grevine girdi.

Irak’ta hükümet karşıtı protestolarda gençler en başta yer aldı

Irak’ta işsizlik su, elektrik, petrol ve su sorunları dolayısıyla Basra’da eylemler başladı. Bu eylemler Irak’ın birçok kentine sıçradı. Bu eylemlerin önemli bir bölümünde gençler yer aldı. Günlerce devam eden eylemlerde hükümet geri adım atarak, koşulların düzeltileceği sözünü verdi.

İşsizlik, umutsuzluk, yoksulluk oranının artışına dayalı genç nüfusun göçü artarken, Irak ve Kürdistan Bölgesinde 2018 yılında çocuk işçi sayısında artış görüldü.

16 Ekim’den sonra Kerkük, Xaneqîn ve Xurmatu gibi bölgelerden binlerce aile Irak’ta ve Başûrê Kürdistan bölgelerinde çeşitli kentlere göç etti. Bu ailelerin büyük bir kısmı halen yaşam alanlarından uzak kötü koşullarda yaşamaya devam ediyor.

Hükümetlerin politikasızlığı gençleri göçe sevk etti

Diğer yandan bölgede yaşanman kaos, derinleşen yoksulluk ve işsizlik nedeniyle çoğunluğu gençler ülkeyi terk ederek Avrupa yollarına koyuldu. Irak Göç Federasyonu’nun verilerine göre, sadece 2018 Hziranayına kadar 64 bin 5 kişi 43 dünya ülkelerine göç ederek, mülteci talebinde bulundu.

Öte yandan 59 kişi ise göç yollarında yaşamını yitirdi. 59 kişiden 25’inin cenazesi Kürdistan Bölgesi’ne ulaştırılırken, 34 kişinin akıbeti ise hala bilinmiyor. Ekim ayında ise Dihok ve Zaxo’dan göç eden 19 kişi Ege Denizi’nde yaşamını yitirdi. 19 kişiden 4’ünün cenazesi bulunup, memleketlerine getirilirken, 15 kişinin cenazesi ise hala bulunamadı.

Yine Yunanistan göçmen kaplarında kalan Başurê Kürdistanlı Daner Fatîh adlı genç Yunanistan’dan İtalya’ya geçmek isterken geçirdiği trafik kazası sonucu yaşamını yitirdi.

Yine Çocuk haklarının korunmasına ilişkin ulusal ve uluslararası yasalar çıkarılsa da, binlerce çocuk ağır işlerde, sokaklarda halen çalışmak zorunda kalıyor.

Kürdistan Çocukları Koruma Örgütü’nün 2018 yılında Süleymaniye’de yaptığı araştırma sonuçlarına göre, 384 çocuk çalışan çocuğun yüzde 92’si göçmen çocuklardan oluşuyor. Çalışan çocuk işçilerin çoğu Irak ve diğer bölgelerden geliyor.