KDP seçim için ‘Çoklu Bölge Sisteminden’ neden korkuyor?
Kürdistan Bölgesi seçimlerine sadece 4 ay kaldı ancak siyasi taraflar seçim yasasının değiştirilmesi konusunda hala uzlaşmış değil. Bu nedenle seçimlerin zamanında olmayacağı öngörülüyor. KDP, seçim yasasının değiştirilmesinden yana değil zira seçim yasasının değişmesi durumunda 15’i aşkın kürsü kaybetmekten korkuyor.
Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, siyasi tarafların seçim yasası üzerinde uzlaşı sağlamasını beklemeden seçim tarihini belirledi. Seçim tarihinin belirlenmesinin ardından seçim yasasının düzeltilmesi veya değiştirilmesi konusunda tartışmalar ve çelişkiler arttı. Siyasi taraflar bu konuda ikiye bölünmüş bulunuyor. Bu nedenle seçimin gerçekleşmesi zor görünüyor.
KDP, seçim yasasının değiştirilmesini istemiyor ve seçim sisteminin tekli bölge (Kürdistan’ın tümünün tek bölge görülmesi) sistemi üzerinden sürdürülmesinden yana. Ancak bu sisteme karşı YNK, Goran, Komela Dadgeri, Komela İslami ve Yeni Nesil Hareketleri seçim yasasının ve sisteminin değiştirilmesini istiyor.
Seçim yasasının değiştirilmesinden yana olan siyasi tarafalar Irak erken seçimlerinde olduğu gibi seçim yasasının değiştirilmesini ve Kürdistan Bölgesinde çoklu bölge sistemiyle 4 bölgeli seçimin yapılmasını istiyor.
Bu partilerin diğer bir talebi de sandık güvenliğinin sağlanması. Siyasi taraflar sandık güvenliği sağlanmadan hilesiz ve temiz bir şekilde oy kullanılamayacağını savunuyor.
KDP yasanın değiştirilmesi taraftarı değil ve seçim yasasının değişmesini talep eden siyasi tarafları, Kürdistan Bölgesi seçimlerinin zamanında gerçekleşmesini engellemekle suçluyor. Ancak KDP’nin esas korkusu çoklu bölge sistemiyle en az 15 kürsüyü kaybetmesidir.
KDP’nin bir başka korkusu da çoklu bölge sisteminde her bölgeye kota konulmasıdır. KDP, parlamentonun kurulmasından bu yana azınlık kotası kürsülerini elinde bulunduruyor ve en son belirlenen azınlık kotası parlamenter sayısı 11. Kota kürsüleri KDP’nin elinde bulunduğu için azınlık oyları KDP’ye gidiyor.
Konuya ilişkin YNK parlamenteri Zikri Zebari, ajansımız Rojnews’e şunları belirtmişti: “KDP, yasanın düzeltilmesinden yana değil. Zira tekli bölge sisteminde kendi çıkarlarını görüyor. Azınlıklar için belirlenen parlamenterler doğrudan azınlıkları temsil etmiyor. Azınlık kotası doğrudan KDP için oy anlamına geliyor.”
Görevi seçim hazırlıklarını tamamlamak olan Kürdistan Bölgesi Seçim ve Referandum Komisyonu seçimlere dört ay kalmasına rağmen seçin hazırlıklarını başlatmış değil. Komisyon, seçim hazırlıklarını tamamlamak için en az 6 aya ihtiyaçlarının olduğunu belirtiyor.
Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu sözcüsü Şêrwan Zirar, ajansımız Rojnews’e şunları belirtti: “Komisyonumuz, seçim için şu ana dek herhangi bir hazırlık yapmadı. Parlamento bizleri seçim sistemi hakkında, tek bölge veya çoklu bölge sistemi konusunda bir karara varıp bizleri bilgilendirmediği sürece komisyonumuz herhangi bir çalışma başlatamaz.”
Şêrwan Zirar, parlamentonun yüksek seçim komisyonunu bilgilendirmesinin ardından komisyon seçim hazırlıklarını tamamlamak adına ne kadar süreye ihtiyaçlarının olduğunu belirleyebileceğini ifade etti. Dünya standartlarına uygun hilesiz ve sorunsuz bir seçimin gerçekleşmesi için komisyonun en az 6 ay kadar süreye ihtiyacı var.