KDP Şengalli göçmenlerin geri dönüşlerini niçin engelliyor?

KDP, göçmenler sorununu açık bir şekilde siyasi çıkarları doğrultusunda kullanıyor. KDP, Hewlêr ve Duhok’ta birçok Şengalli ve Rojavalı göçmeni çadır kamplarında zorla tutuyor ve çıkmalarına izin vermiyor. KDP’nin temel amacı Şengal’i insansızlaştırmak ve Êzidi halkını kendi menfaatleri doğrultusunda kullanmaktır.

DAİŞ çetelerinin saldırılarının ardından geçtiğimiz 8 yıllık süre zarfından birçok göç yaşandı. Özellikle Şengal’de yaşayan Êzidi halkı kendini koruyabilmek için göç yollarına girişti.

Göç eden Êzidiler kamplara yerleştirildi. KDP ise kamplara yerleşen halkı 8 yıldır kendi siyasi emelleri doğrultusunda bir silah olarak kullanıyor. İzlediği propaganda ve siyasetle halkın kendi topraklarına geri dönmesinin önüne geçiyor ve engellemeler çıkarıyor.

İstatistikler neyi gösteriyor?

Irak İnsan Hakları Yüksek Komisyonu sözcüsü Eli Beyati, 20 Ocak 2022’de yaptığı bir açıklamada 1 milyon 198 bin kişinin hala Irak’ta mülteci olarak kaldığını ve bu sayının yüzde 32,8’inin Süleymaniye, Hewlêr ve Duhok’ta olduğunu ifade etti.

Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığına bağlı Kriz Koordinasyon merkezinin 2021 yılı verilerine göre Kürdistan Bölgesi sınırları içerisindeki iç göçmen sayısı 664 bin 237, Suriye’den gelen göçmen sayısı ise 241 bin 937 olarak kaydedildi.

Kürdistan Bölgesindeki göçmenlerin yüzde 30’u kamplarda yaşamaktadır. Kürdistan Bölgesindeki göçmen kampı sayısı ise 23’tür.

Göçmenlerin yüzde 41’i Hewlêr, yüzde 40’ı Duhok, yüzde 19’u Süleymaniye kentlerinde yaşıyor.

Şengalli göçmenler

2014’de DAİŞ çetelerinin Êzidilere yönelik başlattığı fermanın ardından binlerce Êzidi göç etmek zorunda kaldı. Göçmenlerin çoğu Duhok, Zaxo ve Şêxan’daki kamplara yerleşti. Aradan geçen 8 yıla rağmen göçmen hala zor koşullarda çadır kamplarında tutulmaktadır. KDP, göçmenleri bir siyasi kart olarak kullanıyor ve Êzidilerin Şengal’e dönüşlerinin önüne geçmek için birçok engellemeler çıkarıyor.

Irak ordusunun yönünü Şengal’e çevirilerek Şengal’de huzur ve güvenliğin olmadığı algısının oluşturulması da KDP’nin Şengal’i boşaltma planlarından biridir. KDP, göçmenlerin topraklarına geri dönmemesi ve kalanların ise yurtlarını terk etmesi için her yolu deniyor.

Irak ordusunun Mayıs 2022’de 2 yurttaşın şehit düşmesiyle sonuşlanan Şengal’e yönelik saldırısında da birçok kişi Duhok’a göç etti. KDP, bir korku atmosferi yaratarak Şengal halkının 2014’te DAİŞ çetelerinin saldırısında göç etmesi gibi bir göç dalgası yaratmak istedi.

Yaşanan karışıklık nedeniyle o dönem Duhok’a giden ve isminin açıklanmasını istemeyen Êzidi bir kadın ajansımız Rojnews’e şunları ifade etti: “Çocuklarımın güvenliği için yönümü Güney Kürdistan kentlerine çevirdim. Dudok’taki bir Êzidi kampına yerleşmek istedik. Ancak kampın güvenlik birimleri bizim kampa girmemize izin vermedi. Bana, ‘sonuna kadar burada kalmayacaksan kampa yerleşmene izin veremeyiz’ dediler. Şêxan asayişi bizi gözaltına aldı ve ‘tamamen yerleşmediğiniz için sizi gözaltına alıyoruz’ dediler. 2 çocuğumla beraber 3 gün tutuklu kaldım. 3 günün ardından bana ‘siz PKK yandaşısınız, buraya kendinizi patlatmaya geldiniz’ dediler. Ben de onlara, ‘ben ölümden kaçmışım, kendimi nasıl patlatabilirim’ dedim.”

Asayişin ardından 7 gün boyunca tutukladığını ifade eden Êzidi kadın, konuşmasını şöyle sürdürüyor: “7 günün ardından benden bir daha çıkmamak kaydıyla kampa yerleşebileceğimi söylediler. Bana sürekli niçin sürekli olarak kampa yerleşmek istemediğimi soruyordular. Şengal’den vazgeçmemi istiyorlardı. Benden tamamen topraklarımdan vazgeçmemi ve kampa yerleşmemi istiyorlardı.”

KDP’nin halkın Şengal’e dönüşlerini engellemenin yanı sıra hiçbir kuruluşun ve insan hakları kurumunun kamplarda incelemelerde bulunmasına izin vermiyor. Êzidi kamplarında incelemelerde bulunan kurumların tümü Barzani ailesinin kontrol ettiği ve kendi kurdukları kurumlardır. Elde ettiğimiz bilgilere göre KDP’ye bağlı kurumlar Êzidi kamplarını dolaştıklarında Şengal’de huzur ve güvenliğin olmadığını ve kimsenin Şengal’e dönmemesi gerektiğini söylüyor.

KDP, Şengal’e geri dönmek isteyen ailelere büyük engellemeler çıkarıyor. Şengal’e dönmek isteyen aileler en az 6 resmi kuruma başvurmak zorunda. Tüm bu işlemler tamamlansa bile geri dönüşlerde kontrol noktalarında farklı gerekçelerle aileler geri gönderiliyor.

KDP’nin oyunlarının temel amacı

KDP’nin oyunlarının temel amacı Êzidi halkının kendilerine ve Türk devletine hizmet etmelerini sağlamaktır. KDP, özellikle kamplarda tuttuğu Êzidilerin oylarını zor yoluyla gasp ederek oy oranını yükseltmek istiyor.

Bunun yanı sıra KDP, Şengal’deki Özerk Yönetimi tasfiye ederek yerine Irak hükümetinin geçmesini istiyor.