Dr. Mardîn Mehsum: Maaş ulusal hizmetten siyasi çelişkilere malzemeye dönüşmüş

SÜLEYMANİYE-ROJNEWS

Mesrur Barzani’nin şahsi projesi olan ‘Benim Hesabım’ projesine tepkiler her geçen gün daha fazla yayılıyor. Dr. Mardîn Mehsum, eğer çalışanların ‘Benim Hesabım’ projesine katılırsa tüm haklarından mahrum kalır diyerek “Eğer hükümet özel bankalar üzerinden özel sektördeki gelirlerde ısrar ediyorsa bunun nedeni özel sektördeki kaynaklardan faydalanmak istemesidir. Halkla tüm ilişkilerini kesen hükümet halkın kendisine olan güvenini kaybetti” ifadesinde bulundu.

Kürdistan bölgesinde yaklaşık 7 aydır sadece bir ay kamu personel maaşları dağıtıldı. Bugünlerde ikinci ayın maaş ödemelerine başlandı ancak henüz hepsi dağıtılmadı. Görev süresi dolmuş Kürdistan Bölgesi hükümeti geçtiğimiz aylarda ‘Benim Hesabım’ projesini açıkladı. Hükümet çalışanların onun açtığı banka hesapları üzerinden maaşlarını almasını istiyor. Ancak Kürdistan Bölgesi’ndeki çalışanların büyük bir çoğunluğu hükümetin ‘Benim Hesabım’ projesini reddediyor. Çalışanlar tüm maaşlarını bu hesap üzerinden alacağına şüpheyle yaklaşıyor.

‘Benim Hesabım’ projesi Mesrur Barzani’nin şahsi projesidir. Eğer bu proje hayata geçebilirse her ay milyonlarca dinar paranın Barzanilerin cebine gireceği belirtiliyor. Bu nedenle Irak Federal Mahkemesi ve Adalet Bakanlığı ve kamu personellerinin büyük bir çoğunluğu bu projeyi reddediyor.

Süleymaniye Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Ekonomist Dr. Mardîn Mehsum ‘Benim Hesabım’ projesi ve Irak Federal Mahkemesi arasında sıkışıp kalan Bölge çalışanlarının durumuna ilişkin Rojnews’e konuştu.

 ‘Maaşlı yada maaşsız tüm çalışanlar kötü bir durumda’

Konuşmasına yurttaşların ve çalışanların içinde bulunduğu kötü durumuna dikkat çekerek başlayan Dr. Mardîn Mehsum şunları söyledi: “Bölge’deki yurttşların tek ekonomik geliri maaş olduğu için ki uzun bir zamandır maaşlar ödenmiyor dolayısıyla maaşlı maaşsız tüm yurttaşların durumu kötü. Ekonomi zinciri maaşlar üzerinden döndüğü için pazarda ticaret durmuş bir durumda. Halkın ekomomik durumunun kötü olmasının bir çok nedeni var. Bunu sadece bir yıla yada bir tek şeye bağlayamayız. Eğer bir duvar sağlam temeller üzerinden yükseltilmezse en ufak bir sarsıntıda yıkılır. Bana göre her bir kabine sorunu çözmeyerek bir sonraki kabineye devretti.  8’inci ve 9’uncu kabine döneminde halkın, üreticilerin ve çalışanların durumu çok daha kötüye gitti. Bu şu anlama geliyor çok önemli gelir kaynaklarımız olmasına karşın hükümetlerin kötü yönetimi sayesinde halk bu duruma geldi.”

 ‘Eğer ‘Benim Hesabım’ projesine katılan bir banka iflas ederse çalışanlar haklarından mahrum kalır’

Ekonomist Dr. Mardîn Mehsum kamu personellerinin maaşlarını ulusal bankalardan alması gerektiğini savunarak konuşmasını şöyle sürdürdü: “Çalışanların maaşları bir devlet harcamasıdır. Bu konu ulusallaştırılmalı ki ulusal bir konu olarak ele alınsın. Çalışanların olası bankaların iflas etmesi durumunda haklarından mahrum olmaması için maaşlarını ulusal bankalardan almaları gerekir. Çünkü ulusal bankaların iflas etmesi durumunda çalışanların maaşlarını talep etme hakkı bulunmaktadır. Ancak ‘Benim Hesabım’ projesine katılan özel bankaların iflas etmesi durumunda yasal olarak çalışanların haklarını talep etme hakkı yoktur.”

 ‘Benim Hesabım’ projesi çalışanlar için bir belirsizlik yarattı’

Görev süresi dolmuş hükümet Başkanı’nın çalışanlara ‘Benim Hesabım’ projesine katılmaları yönünde yaptığı baskıya dikkat çeken Ekonomist Mardîn Mehsum konuşmasını şöyle sürdürdürdü: “Finansal konularda güven herşeyden önce gelir. Bu nedenle özel projelerden çok genel projelere güven duyulmaktadır. Çalışanların maaşları özel ticaret  bankalarına yatırılmamalıdır. Çünkü ticaret bankalarının iflas etme durumları gelişebilir ve eğer banka iflas ederse maaşlar tehlikeye girer. Böylesi bir durumda çalışanların “hükümet bize tazminat ödesin” demek gibi bir hakkı kalmaz. Halk ve hükümet arasında yıkık bir köprü bulunmaktadır. ‘Benim Hesabım’ projesi çalışanlar arasında büyük bir belirsizlik yarattı. Mevcut hükümetin sistemi ticari bir sistemdir ve diktatörlüğe dayanmaktadır.”

 ‘Çalışanların maaşları ulusal hizmetten siyasi iç çelişkilere dönüştürüldü’

“Hükümet özel sektörde yada özel banka projelerinde ısrar ediyorsa orada kendisi için ekonomik bir gelir yaratma peşindedir” diyen Dr. Mehsun konuşmasının devamında şunları aktardı: “ Hükümet “çalışanların maaşları sizin bankanızdadır” diyerek özel bankalar üzerinde daha fazla kontrol sağlamak ve ihtiyaç duyduğunda onlardan kredi çekmek istiyor. Hükümet maaşların kendi denetiminde olmasını istediği için bu projede bu kadar ısrar ediyor ve bu nedenle çalışanlara projeye katılmaları yönünde baskı uyguluyor. Hükümet, eskinden ‘özgür Kürdistan’ sloganları atardı şimdi ise ‘Benim Hesabım’ projesi diyor. Şimdi çalışanların maaşlarının ulusal hizmetten nasıl siyasi iç çelişkilere malzeme olduğuna şahit oluyoruz. Her durumda çalışanlar bu durumdan büyük zarar görüyor.”

Dr. Mardîn konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hükümet bu proje ile var olan borçalarını ödemeye çalışıyor. Hükümet şimdiye kadar ‘Benim Hesabım’ projesini yasallaştırmadı. Kürdistan Bölgesi hükümeti bu projeyle borçların tahsis edilip edilmeyeceğine dair henüz ne yasal ne de sözleşmeler yoluyla bir şey belirtmedi. Kürdistan Bölgesi hükümeti kurumlarının gelirlerinin daha şeffaf toplanması adı altında elektronik yollarla toplanmasını ve bu şekilde çalışanların su, elektrik ve kira gibi borçlarını  ‘Benim Hesabım’ projesi yoluyla çalışan maaşlarından kesintiye gidebilir. Böylesi bir durumda çalışanların şikayet etme hakkıda kalmayacaktır.”

 ‘Hükümet halkla arasındaki  güveni sarsmıştır ’

“Hükümet ‘Benim Hesabım’ projesinde ısrar ederse yurttaşlar daha fazla zarar görür” diyen Süleymaniye Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Ekonomist Dr. Mardîn Mehsum sözlerini şöyle noktaladı: “Bölge hükümeti ekonomik olarak çok zor bir süreçten geçiyor. Hem kendisi borçlanmış hem de halkı borçlandırmış. Halkın kendisine olan güvenini sarsan hükümetin halkla ilişkisi de kalmadı. Eğer hükümet, ‘Benim Hesabım’ projesinde ısrar ederse halk, hükümete daha fazla tepkilenir  Bu durum hükümetin halka daha fazla baskı yapmasına neden olur ki bundan en fazla halk zarar görür.”

fm