Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yoksulluk: Ekmek istiyoruz, kurşun değil

ROJNEWS / HABER MERKEZİ

Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yaşanan siyasi ve ekonomik kriz beraberinde büyük bir yoksulluğu ve işsizliği getirdi. Irak ve Kürdistan Bölgesi, petrol, tarım, turizm gibi konularda ciddi gelirleri olmasına rağmen yaşanan yolsuzluktan dolayı halk yoksulluk içinde yaşıyor.

Irak’ta yaşanan ekonomik ve siyasi kriz nedeniyle halk yıllardır derin bir yoksulluk ve işsizlikle karşı karşıya. ABD müdahalesi sonrasında siyasi istikrara kavuşmayan Irak, 2014 DAİŞ’in ortaya çıkmasıyla beraber büyük bir ekonomik krizin de içine düştü. Irak, Ortadoğu’da petrol gelirlerinin en yüksek olduğu ülkelerden biri olmasına rağmen halk iş, aş bulmakta zorlanıyor. Milyonlarca Iraklı, özellikle de gençler, yaygın işsizlik ve yoksulluğun sıkıntılarını çekiyor. Irak halkı, 2016, 2019 ve 2021’de defalarca işsizliğe ve yolsuzluğa karşı protesto gösterileri düzenledi.

TAHRİR MEYDANI’NDA BÜYÜK PROTESTO

Ekim 2019’da düzenlenen protestolarda yüz binlerce kişi Iraklı Bağdat’taki Tahrir Meydanı’nda bir araya gelerek, yolsuzlukları, işsizliği, yoksulluğu protesto etti. Hükümetin ilan ettiği sokağa çıkma yasaklarına rağmen halk yasakları tanımayıp, alanlara çıktı, eylem düzenledi. 2019’da yapılan direnişlerde Irak güvenlik güçlerinin müdahaleleri sonucunda en az 104 kişi yaşamını yitirdi, binlerce kişi yaralandı.

‘EKMEK İSTİYORUZ, KURŞUN DEĞİL’

Bağdat ve Basra, Nasıriye, Amara, Samava, Hilla kentleri başta olmak üzere birçok kentte günlerce halk alanları terk etmedi. Eylemlere destek veren Irak’taki işçi sendikaları hem protestolara hem de iktidarın saldırılarına karşı söylediği “Ekmek istiyoruz, Kurşun Değil” sözü büyük yankı uyandırdı.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) memur maaşlarının ödenmesinin gecikmesini ve alınan kemer sıkma önlemlerini protesto eden binlerce kişi başta Süleymaniye olmak üzere birçok kentte sokaklara döküldü, parti binalarını ateşe verdi. Çıkan olaylarda yaralananlar olduğu bildiriliyor.

İKTİDARIN ÇÖZÜMSÜZLÜĞÜ

Irak’ta yaşananlara benzer bir durumun da Kürdistan Bölgesi’nde de yaşandığını söylemek mümkün. KDP ve Barzani ailesi yıllardır iktidarda olmasına rağmen, halkın yaşadığı ekonomik sorunları çözemediği gibi her geçen yıl işsizlik ve yoksulluk arttı. İnsanlar iş bulmakta zorlandı, aylarca, yıllarca maaşlarını alamadı. Kürdistan Bölgesi’nde de 2017’den beri neredeyse her yıl yüz binlerce kişi alanlara çıkıp, iktidarın ekonomik, politikalarını, yolsuzluklarını protesto ediyor.

‘KAHROLSUN HIRSIZLAR’

Süleymaniye, Kalar, Ranya, , Çemçemal, Koyê, Revandiz, Halepçe ve Saidsadıq, Hewêr, Dihok, Kerkük gibi kentlerde halk günlerce alanlara çıkıp, eylemler düzenledi. Alanlara çıkanlar, “”Kahrolsun hırsızlar”, “Kahrolsun hükümet” sloganları atarak, iktidara tepkilerini dile getirdiler. Kürdistan Bölgesi’nde yıllardır yaşanan sorunlara çözüm getirilmezken, ekonomik kriz her geçen gün artıyor. İnsanların alım gücü düşüyor, yoksulluk artıyor.

SEÇİME GİDERKEN

Irak’ta 10 Ekim’de yapılacak seçimlere kısa bir süre kalırken, sahada yürütülen propaganda çalışmalarında ön plana çıkan ve halka vaat edilen ekonomik vaatlerdir. Yıllardır benzer vaatleri duyan halk, siyasetçilerin propagandalarına çok güven duymuyor. Siyasi ve ekonomik çözümün zor olduğunu düşünen halk, seçime giderken de düşünceli ve kaygılıldır.

IRAK NÜFUSU

1 Haziran’da Irak Planlama Bakanlığı Sözcüsü Abdul Zahir Hindawi, Irak nüfusunun 40 milyon 150 bin kişiye ulaştığını söyledi. Nüfusun en kalabalık olduğu Bağdat’ta 8 milyon 558 bin 625 kişi yaşıyor.

KÜRDİSTAN BÖLGESİ NÜFUSU

Kürdistan Bölgesi İstatistik Komitesi tarafından bu yıl 18 Ocak’ta yapılan açıklamaya göre, Kürdistan Bölgesi’nin nüfusu 6 milyon 171 bin 83 kişidir.

IRAK’TA İŞSİZLİK VE YOKSULLUK

Irak Planlama Bakanlığı’nın raporuna göre, nüfusun yüzde 31’i yoksulluk sınırında, yüzde 40’ı aşan bir oran da işiz. Irak Başbakanı Ekonomi Danışmanı Mezher Mihemmed Salih, 25 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Irak’ta işsizlik ve yoksulluğun önceki yıllara göre azaldığını, bunun da Merkez Bankası’nın konut sektörüne verdiği desteğin önemli bir etkisi olduğunu söyledi. Mezher Muhammed Salih’e göre, Irak’ta işsizlik oranı yüzde 22’ye, yoksulluk oranı ise yüzde 25’e düştü. Mezher Mihemed Salih, ülkenin işsizliğinin azaltması ve iş imkanları yaratması gerektiğini belirterek, üretim projelerinin önemini ve bunun da gelir elde etmeye dönük olması gerektiğini söyledi.

YOKSULLUK VE İŞSİZLİK TEHLİKELİ BOYUTLARDA

Meda Gazetesi’ne konuşan Ekonomist Ahmed Îd, yetkililerin açıklamalarının aksine Irak’ta yoksulluk ve işsizlik oranının yüzde 40’ın üzerine çıktığını söyledi. Ahmed Îd, “Bu sayıya göre üniversite ve akademilerden mezun olanların çoğu iş bulamıyor. Yoksulluk ve işsizlik oranları endişe verici seviyelerdedir” dedi.

Kürdistan Bölgesi İstatistik Komitesi Başkanı Sîrwan Mihemed, daha önce Kürdistan Bölgesi’ndeki işsizlik oranının 2018’den bu yana yüzde 9 olarak belirlendiğini belirtmişti.

Sîrwan Mihemed, bu yıl önceki yıllara göre iş imkanlarının arttığını ve işsizlik oranının düştüğünü belirtti. Sîrwan Mihemed, ayrıca Kürdistan Bölgesi’nin nüfusu önceki yıllara göre artarak 6 milyon 171 bin kişiye ulaştığını söyledi. Kürdistan Bölgesi’ndeki mülteci sayısının yaklaşık bir milyon olduğunu açıklayan Sîrwan Mihemed, 700 binin içteki mülteciler olduğunu, 250 binin ise Rojava’dan gelen mülteciler olduğunu söyledi.

BM) IRAK’TA BU YIL YOKSULLUK ORANI ARTTI

Nisan ayında yayımlanan Birleşmiş Milletler (BM) raporuna göre, Irak dinarının değer kaybetmesi ve doların değer kazanmasıyla birlikte Irak’ta yoksulluk oranı yüzde 7 ile 14 arasında arttı.

KÜRDİSTAN BÖLGESİ İŞÇİ SENDİKALARI: İŞSİZLİK YÜZDE 30

Kürdistan İşçi Sendikası Erbil Şube Sorumlusu Hesen Remezan, Kürdistan Bölgesi’ndeki işsizlik oranı konusunda kesin bir veriye sahip olmadıklarını ancak işsizlik oranının yüzde 30’un üzerinde olduğunu söyledi. Kürdistan Bölgesi’nde insanların çoğunun işsiz olduğunu anlatan Hesen Remezan, işsizler arasında çok sayıda üniversite ve akademilerden mezun olanların da olduğunu, çoğunluğunun ise kadın olduğunu söyledi.