Salı, 11 Haz 2019 – 11:23 SEMÎRA ŞEHABÎ/ROJNEWS
Tarihten bugüne kadar Kürdistan’a yönelik işgal saldırıları yüzünden çok sayıda Kürt edebi eseri kayboldu. İşgalciler halen Kürt edebiyatın unutulması için girişimler yapmaktadır.
Şair Basit Hemexerib yıllardır seslendirdiği klasik şiirler ile belirli bir dinleyici kitlesine ulaştı. Klasik Kürt şiirlerine üzerine çalışmalar yapan Basit Hemexerib, bu röportajında klasik şiirlerin önemine değiniyor.
Kürtçe şiirler birkaç dönem üzerinden değerlendiriliyor. Birinci dönemi klasik dönem olarak adlandırılıyor. Sonra sırasıyla romantik dönem, realizm dönemi ve en son dönem olarak da serbest şiirler dönemi olarak nitelendiriliyor.
Romantik döneme ait şiirlerin de çok etkili olduğunu belirten Basit Hemexerib, özelikle Mewlewi ve Mistefa Begê Bêsarni’nin şiirleri bu dönemi renklendirdiğini ifade etti.
Basit Hemexerib yazılı edebiyata ilişkin şunları kaydetti, “Kürt edebiyatının önemli bir bölümü düşman saldırılar yüzünden ortadan kayboldu. Çok büyük şairlerimiz var. Ancak yazdıkları bugünlere kadar ulaşamadığı için onları tanımıyoruz. Bazı önemli şairlerimizin küçükte olsa bugüne kadar ulaşmış diwanları var.”
Konuşmasının devamında Kürdistan Bölgesi Hükümetini eleştiren Basit Hemexerib, “Kürdistan hükümeti yazılı şiirlerin toplatılıp korunması için sistematik bir çalışma yürütmüyor. Akademi merkezleri de bu önemli görevi üstlenmiyor. Bu durum yazar ve edebiyatçıları düşündürmektedir. Baas rejimi döneminde Kora Zanyari Kurd önemli girişimlerde bulunarak bazı eserleri koruyabildi. Ancak şuan bu görev bireysel çabalarla sürdürülmeye çalışılıyor. Örneğin Mamosta Mela Ebdulkerîmî Muderîs ve oğulları klasik şiirlerin toplanılması için ciddi emek ortaya koymaktadır” dedi.
Bireysel çabası ile Klasik şiirleri seslendirerek onları koruyan Basit Hemexerib, “Şiirleri düzenleyip seslendirdiğim de daha fazla insana ulaşmaktadır. Seslendirme ile bu eserler canlılığını devam ettirmektedir. Seslendirmek için seçtiğim eserlerin edebi yönde güçlü olmasına özen gösteririm. İlk önce divanlarda bu eserleri okuyordum. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte bu eserleri okuyup telefonumda kaydettim. Bu yolla okuma-yazması olmayan insanlarda bu şiirlere ulaşabiliyor” diye konuştu.
Dünyada klasik edebi eserlere ve sanata çok büyük önem verilmektedir. Bu eserler bir merkezde toplatılıp korunmaktadır. Bu eserlerin bir araya toplatılması ile halk veya şairler bu eserlere ulaşıp faydalanmaktadır. Başurlu edebiyatçılar bir an önce klasik Kürtçe eserlerin toplatıldığı bir merkezin kurulmasını istiyor.
(hb)
