‘Kürt dilinin gelişmesi için devrimci bir ruhla mücadele etmek gerekiyor’

Koye’de düzenlenen dil çalıştayına katılan Koye Üniversitesi Kürtçe Bölüm Başkanı Dr. Derya Xewêzi, yazar Hamid Dilbahar, Kürt dilinin gelişmesi için devrimci bir ruhla mücadelenin yürütülmesi gerektiğini belirtti.

Kürdistan Ulusal Kongresi (KNK) Dil Komisyonu, 21 Şubat Dünya Anadili Günü vesilesiyle Koye Üniversitesi Kürt Dili Bölümü’nde bir çalıştay düzenlendi. 21 Şubat’ta düzenlenen çalıştaya çok sayıda akademisyen, öğrenci, dil uzmanı ve siyasi parti temsilcisi katıldı. Çalıştayda Kürtçe’nin durumu, engeller, yürütülen çalışmalar konusunda önemli tartışmalar yürütüldü.

Çalıştaya katılan Koye Üniversitesi Kürtçe Bölüm Başkanı Dr. Derya Xewêzi, yazar Hamid Dilbahar, Rojnews’e konuştu.

Dr. Derya Hewêzî

Koye Üniversitesi Kürtçe Bölüm Başkanı Dr. Derya Xewêzi, Kürtçe’nin Rojhilat’ta çocuklara Kürtçe öğrettiği için tutuklanan Zara Mihemed’in yürüttüğü çalışmalara ihtiyacı olduğunu söyledi. Derya Xewêzi, şunları söyledi: “Zara öğretmen yürüttüğü Kürtçe dil çalışmalarından dolayı 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hepimiz Zara Mihemedin gibi bir Pêşmerge olduğunu düşünmeliyiz. Dünyanın birçok yerinde kullanılan ve bölgeye de gelen egemen yabancı dilin Kürtçe’yi olumsuz etkilemesine ve Kürtçe’yi göz ardı edilmesine izin vermemeliyiz. Bunun için ülkemize gelen yabancı herkese de anadili öğretmeliyiz.

Kürtçeye daha fazla önem verilmesi gerekiyor. Geçtiğimiz yıllarda Kürt dili ve edebiyatının lisenin 12’nci sınıflarında neden birinci konu olarak görülmediğini ve bunun için neden daha düşük bir derece belirlendiğini bilmiyorum. Bu, okuyucuların bu aşamayı geçtikten sonra dillerinin önemini göz ardı etmelerini mümkün kılar.”

Dr. Derya Hewêzi, okuma merkezlerinin Kürtçe’nin öneminin rolüne dikkat çekerek, “Ne yazık ki üniversitelerde Kürtçe dil bölümleri dışında başka bir bölümünde Kürtçe eğitim alamıyor. Bunun nedeni kaynakların Arapça ve İngilizce olmasıdır. Ancak diğer bölümlerin çoğunun kaynaklarını hatta tıp ve mühendisliği bile Kürtçeye uygun getirilebilir” dedi.

Hemîd Dilbahar

Koye’deki çalıştaya Kuzey Kürdistan’dan katılan yazar Hamid Dilbahar, Kuzey Kürdistan’daki Kürtçedeki durum hakkında konuştu ve şunları söyledi: “Kuzey Kürdistan’daki Türk devleti Kürtçe dilinin resmi olarak kullanılmasına izin vermiyor. Bu nedenle, artan baskı ve tehditlere rağmen, Türkiye Kürt diline karşı çıkmak için her yolu deniyor. Kürtçeyi geliştirmek için çalışmak isteyen her kurum saldırılarla karşı karşıyadır. Bu kapsamda bir dizi kurum kapatıldı. Çok sayıda gazeteci de tutuklandı veya çoğunun çalışmaları engelleniyor. Kuzey Kürdistan’da Kürtlerin iradesiyle kazanılan belediyelerin başkanları tutuklandı ve Kürtçeyi yaymak için çalışanlar engellendi. Üniversitelerde ve okullarda Kürtçe dil eğitimi alınmasına izin verilmiyor. Kürtçe konuşan meleler bile tutuklanıyor.”

Tüm siyasi partiler ve dil kurumlarının Kürt dilinin gelişmesi için seferberlik ruhuyla çalışması gerektiğini dile getiren Hamid Dilbahar, “Kürt dilinin stratejisi ve siyaseti üzerinde ortak bir projeyle yürütülmeli ve bu konuda büyük bir mücadele verilmelidir. Bunun iki yolu var, ilki işgalci ülkelerde Kürtçe’nin resmi dil olması için, eylemler, etkinlikler ve çeşitli paneller yapmaktır. İkinci yol ise devrimci bir ruhla tüm evlerimizi, Kürt okullarını ve tüm kurumları Kürt dilinin gelişmesi için kullanmalı ve mücadele etmeliyiz” diye belirtti.

Bunları da beğenebilirsin