“Soykırım tanınmalı ve hesap sorulmalı”

BERIVAN ŞENGAL / ROJNEWS

Sinûnê Halk Meclisi Eşbaşkanı Xwedêda İlyas, Alman hükümetinin Êzidilere yönelik soykırımı tanımasını olumlu değerlendirerek, hesap sorulması ve adaletin yerini bulması için tüm devletlerin soykırımı tanıması gerektiğini söyledi. Xwedêda İlyas, Irak ve Bölge Hükümetlerinin, özellikle de KDP’nin kendisinden hesap sorulacağı korkusuyla Êzidi soykırımının tanınmaması için her şeyi yaptığını belirtti.

3 Ağustos 2014 tarihinde DAIŞ çetelerinin Şengal ve çevresine saldırarak Êzidilere yönelik katliam gerçekleştirmesinin yıldönümüne az bir zaman kaldı. Aynı zamanda Êzidi halkına yönelik soykırımın tanınmasına yönelik kapsamlı çalışmalar devam ediyor. Ancak bugüne kadar sadece 4 devlet soykırımı resmen tanıdı. Şimdiye kadar Ermenistan, Belçika, Hollanda ve son olarak Almanya’nın Êzidi halkına yönelik soykırımı tanıdı.

Konuyla ilgili ajansımıza konuşan Sinûnê Halk Meclisi Eşbaşkanı Xwedêda İlyas Irak’ın son 8 yılda soykırımı tanımak için herhangi bir adım atmadığını söyledi. Xwedêda İlyas, Yahudilere yönelik soykırımdan örnek vererek; “Yüz yıl sonra hesap sorulması gerekirdi. İsraillilere yönelik gerçekleştirdikleri soykırım gibiydi. Yüzlerce yıl boyunca onlara da soykırım uygulandı. Yüz yıl sonra haklarını istediklerinde ve soykırıma karışan devletlere dava açtıklarında maddi ve manevi haklarını talep ettiler. O dönem maddi ve manevi hakları ödendi. Şengal de aynı durumda. Eğer soykırım tanınırsa hesabı sorulacaktır” diye belirtti.

“Irak ve KDP’den hesap sorulacağını biliyorlar”

Xwedêda İlyas, konuşmasının devamında Êzidilere yönelik soykırımda 81 ülkenin rolünün olduğunu belirtip, Almanya’nın 50 bin oy toplayarak soykırımı tanıdığını, ancak Irak’ın bunun için bir oy dahi toplamadığını söyleyerek  şöyle devam etti; “Alman hükümeti Êzidi soykırımını topladığı 50 bin oyla tanıdı. Irak’ta bunun için hiçbir şey yapılmadı. Devlet adamları Êzidi soykırımından bahsetmediler bile. Irak hükümeti Şengal’e karşı çok duyarsız. Irak hükümeti ve KDP yönetimi, soykırımın kabul edilmesi halinde cezalandırılaklarını ve kendilerinden hesap sorulacağını biliyor.”

İlyas, Musul’dan ferman geldiğinde KDP ve Irak hükümetinin bölgede egemen olduğunu ancak ikisinin de Êzidi halkını aldattığını ve onlara sahip çıkmadıklarını söyledi. İlyas devamında, “Êzidi halkı KDP’nin Peşmergesine güveniyordu. 2014’te de halkı fermanda koruyamadılar. Sorun burada. Sorumlular ve yargılanacak olanlar soykırımın kabul edilmesini istemiyorlar” dedi.

“Fermanın izlerini yok ediyorlar”

Xwedêda İlyas, Şengal ve Êzidi halkı üzerinde yürütülen politikaya dikkat çekerek, hesap sorulmaması için fermanın delillerinin yok edildiğini söylerken, şu örnekleri verdi; “DAIŞ’ten kaçıp Şengal’e dönenlerin yurt dışına gönderilmesi gerektiğini söylüyorlar. Onların Şengal’den çıkarılması gerektiğini söylüyorlar. Amaçları soykırımın izlerini yok etmek. Soykırımın hesabını soran Êzidilerin taleplerini bastırmak istiyorlar. Şengal’de yaşanan soykırımın izlerini Şengal’den silmek ve soykırım mağdurlarını Fransa’ya, Almanya’ya ve diğer ülkelere göndermek gerektiğini söylüyorlar. Bu insanların hesap sorma, haklarına kavuşma hakları yok mu? Ferman yaşayan, zulme uğrayan insanların topraklarında barış içinde yaşamaya hakları yok mu? Irak hükümeti tarafından haklarının verilmesine hakları yok mu?”

‘Fermanın izlerini silerek soykırımın tanınması yolunu kapatmak istiyorlar’

Irak hükümeti ve KDP’nin farklı yöntemlerle fermanın izlerini silmeye çalıştıklarına dikkat çekerek, Şengal’e gelen bazı kişilerin de bu amaca hizmet ettiğini belirten Xwedêda İlyas, sözlerini şöyle sürdürdü; “Kürdistan Bölgesi’ne gelen bazı kişiler yaşananları saklamaya çalışıyorlar. Avrupa’dan gelen bazı kişiler olumlu bir iş çıkarmaya çalışıyor. Ama buraya gelenlerin çoğu olması gerektiği gibi çalışmıyor, topluma yapılan saldırının, meydana gelen soykırımın gerçeğini dünyaya duyurma sorumluluklarını yerine getirmiyor. Bu sorumluluğu yerine getirmiş olsalardı gözle görülür ilerleme olurdu. Ama yargılanmak istemedikleri için soykırımın kabul edilmesini de istemiyorlar. Êzidi halkı, Êzidilerin haklı olduğunu ve kendilerine hak verilmediğini biliyor ve bu yüzden direniyorlar. 8 yıldır faydalı hiçbir şey yapılmamış. Şimdiye kadar bazı küçük işler yapanlar da, ne devlet ne de bölge hükümetidir.”

‘Êzidiler söz konusu olunca kör, sağır ve dilsiz rolü oynuyorlar’

Xwedêda İlyas, Êzidi halkının KDP ve Irak hükümeti tarafından korunacakları sözüyle kandırıldıklarını yineleyerek, sorumluların hesap vermesi gerektiğini söyledi. İlyas devamında, “Irak hükümeti de işin içinde. DAIŞ nereden çıktı? Buraya Afganistan’dan gelmedi. Bunların yarısından fazlası Iraklıydı. Êzidilere yönelik soykırımı gerçekleştirenler Tilaferi, Xatuni, Mitewta idi. Irak hükümeti bu insanları yargılamalı ve hesap sormalıdır. Ardından diğer devletler de aynısını yapmalıdır. Soykırım kabul edilirse, devletin kendisi  de hesap vermelidir. Soykırımda kimin payı olduğunu biliyorlar. Bu yüzden Êzidiler söz konusu olunca kör, sağır ve dilsiz rolü oynuyorlar. Şengal üzerinden gerçekleştirmek istediklerini seçim yoluyla, KDP üzerinden yapmak ve toplumun hakkı olanı ellerinden almak için yapıyorlar” dedi.

‘Ferman unutulmamalı, hesap sorulmalı’

Xwedêda İlyas son olarak şunları söyledi; ” Êzidi halkına sesleniyoruz. 3 Ağustos günü unutulmamalıdır. Bu geçip giden bir şey değil. Aksine unutulmayacak bir ferman yaşandı. 7 bin Êzidi kurban olduysa bunun sebebi o zamanın yönetimi, o zamanın güvenlik güçleri, Şengal yönetimini elinde tutanlardır. Êzidi halkının bir fermanla karşı karşıya kalmasına onlar neden oldular. Sonuç olarak, Êzidi halkı fermandan geçti. Hala hiç kimseden hesap sorulmadı. Yaşananlara sahip çıkmalı, unutulmasına ve hesap sorulmamasına izin vermemeliyiz.”