Irak’ta parlamento başkanının seçilmesinin ardından gözler, seçilecek Cumhurbaşkanlığı’na çevrildi. Parlamentoda 8 Şubat’ta yapılacak oturumda seçilmesi beklenen Cumhurbaşkanlığı için şimdiden 26 kişi aday oldu.
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) eski Dışişleri ve Maliye Bakanı Hoşyar Zebari ve Kürt asıllı Şilan Fuad başta olmak üzere Iraklı 26 aday ile 2025 yılının başına kadar sürecek Cumhurbaşkanlığı görevi için yarışıyor. Cumhurbaşkanlığı makamı için yarışan adaylardan birinin 8 Şubat’ta yapılacak Parlamento oturumunda seçilmesi bekleniyor.
CUMHURBAŞKANLIĞI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR
Irak Anayasası’na göre, Cumhurbaşkanı adayı Iraklı anne babadan olan Irak vatandaşı ve 40 yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Ayrıca adayın adil ve vatanına bağlı iyi bir ün ve siyasi deneyime sahip olmasının yanı sıra Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı tarafından tanınan üniversite diplomasına sahip olması, daha önce kapatılan Baas Partisi ile ilişkisinin olmaması ve sicilinin temiz olmasını şart koşuyor.
CUMHURBAŞKANI OLMAK İÇİN ÇOĞUNLUĞUN OYU ŞART
26 adayın sahip olduğu şartların biyografisiyle uyumlu olup olmadığına bakılmaksızın, kazanan adayların önemli bazı koşulları yerine getirmesi gerekiyor. Parlamentoda ilk oylamada aday üçte iki (213 milletvekili) çoğunluğu elde etmesi için siyasi bloklar arasındaki belirleyici koşulları yerine getirmesi gerekiyor. Parlamento’nun güvenini almak yalnızca adayın sahip olduğu kişisel avantajlara bağlı değil, aynı zamanda büyük siyasi blokların da anlaşması sonrası gerçekleşiyor.
BERHEM SALİH’İN ŞANSI YÜKSEK
2005 yılından bu yana Cumhurbaşkanı Kürt adaylardan seçiliyor. 11 Kürt adayın şansı yok denecek kadar az. Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (YNK) tek adayı olan mevcut Cumhurbaşkanı Salih’in şansı yüksek görülüyor. Zebari’nin ise seçilmesi beklenmiyor.
KÜRT ADAYLAR SALİH’İ ZORLAYABİLİR
Salih’in ikinci dönemde de Cumhurbaşkanlığı’nı kazanma şansı yüksek ama Kürt rakipleri Hoşyar Zebari ve merhum Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin bacanağı Latif Reşid’in de aday olması durumu zorlayabilir. YNK’nin resmi adayı Berhem Salih olsa da Latif Reşid, Berham Salih’in ikinci kez Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmesine itiraz ediyor ve KDP ile uzlaşı bir yola gidebilir. Berhem Salih, Latif Reşid’in yanı sıra Saddam Hüseyin’i yargılayan ve bu göreve talip bir diğer önemli aday Kürt hakim Rızgar Emin ile yarışıyor.
