Koordinasyon Çerçevesi cumhurbaşkanlığı görevi için Bafil Talabani’den ne istedi?

Irak parlamento seçimlerinin üzerinden 9 ay geçmesine rağmen Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) Irak cumhurbaşkanlığı konusunda henüz bir uzlaşıya varamadı. Her iki taraf da cumhurbaşkanlığı adayları konusunda ısrarcı.

Irak’ta cumhurbaşkanının seçilememesi ve hükümetin kurulamamasıyla ilgili siyasi kriz devam ediyor. Irak Parlamentosu erken seçimlerinin üzerinden dokuz ay geçmesine rağmen henüz cumhurbaşkanı seçilemedi ve yeni hükümet kurulamadı.

Irak cumhurbaşkanlığı görevi Kürtlerin ve Kürtler arasında da YNK’nin olacağı şekilde belirlenmişti. Ancak şimdi KDP de adayını açıkladı.

Sadr Hareketi parlamenterlerinin istifasından sonra, Koordinasyon Çerçevesi, hükümetin kurulması için doğrudan girişimlere başladı. Ancak şu ana kadar Koordinasyon Çerçevesi içindeki hiçbir güç cumhurbaşkanlığı için bir aday üzerinde uzlaşamadı. Ayrıca YNK ve KDP’nin de cumhurbaşkanlığı için farklı adayları mevcut ve her ikisi de bu adaylarda ısrarcılar. YNK taviz vermeye hazır değil.

Cumhurbaşkanlığı görevi 2005’ten bu yana Kürtlerin ve Kürtler arasında da YNK’nin olacağı şekilde belirlendi. Konuyla ilgili KDP ile YNK arasında bir anlaşma var ve bu anlaşmaya göre Irak Cumhurbaşkanlığı YNK’ye, Kürdistan Bölgesi başkan ve başbakanlığı KDP’ye ait.

YNK ile KDP arasındaki stratejik bu anlaşmaya karşı, KDP iki dönemdir Irak cumhurbaşkanlığı görevine kendi adayını gösteriyor. Geçtiğimiz dönemde Irak Cumhurbaşkanlığı görevi için Fuad Hüseyin aday gösterilmiş, ancak oylamada YNK adayı Dr. Berhem Salih kazanmıştı.

Erken seçimin ardından KDP, Sadr Hareketiyle yaptığı ve daha önce Barzani, Sadr ve Sünniler arasında da yapılmış olan anlaşma taslağını açıkladı. Bu anlaşmaya göre Parlamento başkanlığının bir kısmı Sünnilerden, Cumhurbaşkanı KDP’den ve Başbakan Sadr Hareketi’nden belirlenecekti.

Yasal parlamenter sayısı nedeniyle, bu üçlü ittifak sadece parlamento başkanı ve yardımcılarını seçebiliyor. Koordinasyon Çerçevesi, YNK ve bazı bağımsız parlamenterler, yasal sayıya ulaşılamaması nedeniyle herahangi bir adım atmadılar.

Parlamento oturumunun feshedilmesi ve yasal parlamenter sayısına ulaşılamaması, Sadr Hareketi lideri Mukteda El Sadr’ı kaygılandırarak tüm parlamenterleri istifa etmeye ve parlamentodan çekilmeye karar verme noktasına getirdi.

Şu anda cumhurbaşkanlığı seçimi, yeni Irak hükümetinin kurulmasının anahtarı olarak görülüyor. Ancak YNK ve KDP’nin farklı adayları var. Irak partileri de bir adayı diğerine karşı destekleyemedi. Bu nedenle, her iki tarafı da uzlaştırmaya yönelik çabalarını artırdılar.

Elde edilen bilgilere göre YNK Lideri Bafil Talabani’nin Koordinasyon Çerçevesi ile yaptığı son görüşmede Koordinasyon Çerçevesi, Bafil Talabani’den cumhurbaşkanlığı konusunda KDP ile uzlaşmasını istedi ancak Bafil Talabani bu isteği reddederek, “Benden böyle bir istekte bulunmanızı beklemiyordum” dedi.

Her ne kadar Koordinasyon Çerçevesi cumhurbaşkanlığı göreviyle ilgili uzlaşma talebinde bulunsa da, henüz kendi içinde başbakanlık ve hükümetin kurulması konusunda anlaşmaya varamadı.

Bu durumun aşılarak Irak’ın yeni bir sürece geçmesi için tüm konularda uzlaşılması ya da yeniden erken seçim yapılması gerekiyor.

Bunları da beğenebilirsin