HALEPÇE
Sonbahar mevsiminde narlar toplanır ve çiftçiler toplanan narlardan farklı ürünler üretmek için kolları sıvamaya başlar. Nardan elde edilen ürünlerin başında elbette ki nar ekşisi geliyor.
Güney Kürdistan’da Halepçe ve Hewraman bölgeleri nar üretim alanlarının başında geliyor. Sonbahar mevsiminde narlar toplanır ve nar ekşi üretimine başlanır.
Enab köyünde kadınlar kolları sıvamış ve nar ekşisi üretimine başlamış. Bu üretim mesleği kendilerine yüz yıllar öncesinden kalmış.
Hewreman’ın Xerpanî köyünde yaşayan Gêlas Xefar, Rojnews’e nasıl nar ekişisi üretildiğini anlattı ve şunları söyledi: “Bahçelerimize geliyoruz ve narları topluyoruz. Toplu olarak isitfliyoruz. Ertesi gün nar tanelerini bir araya gelerek topluca sopalarla dövüyoruz. Kötü olanları alıp çöpe atıyoruz. Bu dövme işinin ardından ortaya çıkan nar suları toplanır. Büyük kovaların içine boşaltıyoruz. 8 saat ateşte kaynattıktan sonra nar suyu nar ekişisine dönüşüyor.”
Gêlas Xefar şöyle devam etti: “Kendimi bildim bileli sonbahar mevsimlerinde nar ekşisi üretimi için çalışıyorum. Elde ettiğimiz ürünleri satın alan müşterilerimiz var. Çoğu zaman Kürdistan Bölgesi dışından gelenler oluyor. Büyük bir emek sarfederek çalışıyoruz. Nar ekişisi pilav, salata, tavuk ve daha birçok yemek çeşidiyle yenir. Yemeklere özel bir tat verir.
Nar ekişisi üreten Şeme Hemereza isimli kadın ise şunları söyledi: “Bu meslek bize atalarımızdan miras kaldı. Henüz vazgeçmedik. Bunu yapmaya devam edeceğiz.”