Güney Kürdistan halkının büyük göçünün üzerinden 33 yıl geçti

HABER MERKEZİ

1991 yılının Mart ayının sonunda Güney Kürdistan’da bir milyondan fazla Kürt, diktatör Baas rejiminin saldırı, baskı ve zulmünden kaçarak Kuzey ve Doğu Kürdistan sınırlarına doğru göç etmek zorunda kaldı. Göç yollarında insanlar çok büyük zorluklarla karşılaştı ve açlıktan yaşamını yitiren çocukların cansız bedenleri annelerinin kucağında kaldı. Büyük bedeller ödeyerek Güney Kürdistan’ı işgalden kurtaran halk, aradan geçen 33 yıla rağmen halen hedeflerine ulaşabilmiş değil.

Bugün Güney Kürdistan halkının göçünün üzerinden 33 yıl geçti. 5 Mart 1991’de Ranya’da başlayan ilk ayaklanma, Güney Kürdistan’ın tüm şehir ve bölgelerine yayıldı. Aynı yıl 20 Mart günü Kerkük şehri Baas rejiminden kurtarıldı ve Güney Kürdistan halkı büyük bir özgürlük sevinci yaşadı.

Kerkük’ün kurtarılmasından birkaç gün sonra Baas rejimi 28 Mart günü tekrardan büyük bir saldırı başlatarak önce Kerkük’ü işgal etti, ardından Güney Kürdistan’ın diğer şehir ve bölgelerine işgal girişimlerinde bulundu. Bu işgal sırasında Baas rejimi büyük katliamlar gerçekleştirdi. Bunun korkusuyla bir milyondan fazla Güney Kürdistanlı yurttaş, Doğu Kürdistan, Kuzey Kürdistan ve Rojava’ya göç etti. Göç sırasında çok sayıda insan Irak-İran savaşı döneminden kalma mayınlara basarak yaşamını yitirdi, birçoğu da sakat kaldı. Halk, tüm zorluklara rağmen yaya olarak Kürdistan’ın diğer 3 parçasının sınırlarına ulaşmayı başardı. İran devleti de Türk ve Suriye devletleri gibi sınırlarını kapattı fakat Doğu Kürdistan halkı kapılarını göçmenlere açtı.

Devletlerin sınırlarını göçmenlere kapatması sonucunda yüzlerce insan soğuktan, açlıktan ve hastalıktan hayatını kaybetti. ABD Dışişleri Bakanlığı ve uluslararası kuruluşların rakamlarına göre, Güney ve Kuzey Kürdistan arasındaki sınırda her gün yaklaşık 500 ila bin kişi soğuktan ve açlıktan hayatını kaybetti. Ancak daha sonra uluslararası toplumun baskısı ve göçmenlerin kabulü için ödenen yüksek meblağlar nedeniyle sınır, Güney Kürdistan halkının geçişine açıldı.

Türk devleti, uluslararası kurum ve kuruluşların Güney Kürdistan halkı için topladığı tüm yardımlara el koyarak çok az miktarda parayı göçmenler için kullandı. Göçmenlerin zaruri ihtiyaçları dahi kıt kanaat karşılandı. Çoğu zaman göçmen kamplarına ilaç girmesine dahi izin verilmedi.

O dönemde Kuzey ve Doğu Kürdistan’daki kamplarda yaşayan Güney halkının yaşamlarının resimleri ve görüntüleri dünya medyasının ana gündemi haline geldi. Dünya, Kürtlerin durumunu görüp etkilendikten sonra ABD ve müttefikleri, halka insani yardım ulaştırmak için bölgeyi uçuşa kapatma kararı aldı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) de Irak ordusunun Güney Kürdistan’a yönelik saldırılarını sona erdirmek için 688 sayılı bir karar aldı.

Uluslararası kuruluşlar, göçmen kampları için gıda, ilaç ve diğer temel ihtiyaçları sağlamaya başladı. İleriki zamanlarda Güney Kürdistan halkı yavaş yavaş evlerine ve topraklarına dönmeye başladı ancak binlerce insan Doğu Kürdistan’daki kamplarda kalmayı sürdürerek İran vatandaşlığı aldı ve şu ana kadar da orada yaşıyor.

Göç dalgasının üzerinden 33 yıl geçti ancak şu ana kadar Güney Kürdistan halkı o dönem talep ettiklerine ulaşamadıklarını düşünüyor. Güney halkı bir yandan Güney’in yanlış siyasetinden ve yönetiminden mustaripken, diğer yandan Türk devletinin işgali, bombardımanı ve terörü ile karşı karşıya kalıyor.

Kürdistan Bölgesi halkı, aradan geçen 33 yıl içerisinde isyan hedeflerine ulaşılamadığına, ayaklanmanın sonucunda elde edilen kazanımların ise ortadan kaldırıldığına inanıyor.

öa