Kıvılcımdan ateş topuna dönüşen direniş: Raperin

Saddam rejimine karşı yakılın Raperin kıvılcımı bir anda her yeri ateş topu gibi sardı. Saddam’a, Baas rejimine karşı halkın direnişle kazandığı zafer, bugün iktidardaki partiler sayesinde zaferden eser kalmadı. Raperin’in üzerinden 30 yıl geçti ve halkı yöneten partiler, halkın kazanımlarını dahi koruyamayıp, bölgeyi sorun yumağı haline getirdi.

Süleymaniye’nin Ranya ilçesinde 5 Mart 1991’de bir grup gencin öncülüğünde Saddam Hüseyin diktatörlüğüne karşı başlayan Raperin (serhildan-direniş) birkaç gün içinde Zaxo, Duhok, Hewlêr, Süleymaniye, Halepçe, Kelar, Kifri başta olmak üzere Başurê Kürdistan’ın tümüne yayıldı. Saddam rejimine karşı halk büyük bir direniş ortaya koydu. Raperin üzerinden 30 yıl geçe de yaşananlar hala ilk günkü tazeliğini koruyor.

Ranya ile başlayan Raperin, gün geçtikçe Güney Kürdistan’ın hemen hemen bütün il ve ilçelerine yayıldı. 21 Mart Newroz gecesi halk Kerkük idaresine el koyunca, Raperin önemli bir aşamaya ulaştı. Kürdistan Bölgesi’nde halk güçlü bir öncülüğe o zaman sahip olmamasına rağmen Raperin, başarıya ulaştı.

Ranya halkı direnişten sonra Ranya isminden çok “Raperîn” ismini kullanmaya başladı. Bölgede Saddam rejimine son veren Raperîn’e hiçbir güç öncülük etmedi. Halkın kendisi ayaklandı ve ayaklanma halkı sonuca götürdü. Raperinin ismi bile Başurê Kürdistan’da kimin direnişin sahibi olduğunu ortaya koyuyor. Başur halkı, Raperin ile Baas rejimine, diktatörlüğe karşı hep birlikte ayağa kalkarak, zafer kazandı. Halkın Raperin’e büyük bir direnişle katılırken, halka destek veren partiler de oldu. YNK, KDP, İslami Hareketi. Kürdistan Sosyalist Partisi, Kürdistan Komünist Partisi, Halk Partisi gibi partiler Raperin’de yer aldılar.

1991’de Raperin’e katılanlar, Raperin ilk olarak halkın isyanı ile başladığını sonrasında Pêşmergelerin desteğinin geldiğini belirtiyor. Ancak Güney Kürdistan güçleri, Raperin’den sonra halkı görmezden gelerek, halkın hiçbir sorununu çözmedi.

Raperin’e bizzat katılan Ebdullah Xıdır “Kim ellerinin üstünde rahat etti” diye sordu. Ebdullah Xıdır, “O zamanlar halkın sorunu çoktu. Siyasi olarak gitmeseydik, kimse bizimle iletişime geçmeyecekti.

Raperin’deki yurttaşlardan Xelaf Hisên, “Raperin özgürlük için yapıldı. Ama keşke yapılmasaydı. Halk isyan etti, şimdi isyanın ürününü yiyenler, Baasçıların sofrasından kalkanlardır” dedi.

Raperin döneminde doğan kuşak, şimdi 30 yaşınlarını geçmiş durumda. Gençler, iktidarın, hükümetin gençlere hizmet etmediğini, iş imkanları yaratmadığını ve sorunlarını çözmediğini belirtiyor. Bu nedenle yurttaşlar yoksul ve öfkelidir. Yaşanan sorunlardan gençler memleketlerini terk edip, göç yollarına düşüyor.

Feridun Salih şunları söyledi: “Raperin’i babalarımız ve dedelerimiz yaptı ama Raperin bugün var olan durum için yapılmadı. Raperin, Kürt halkı için yapıldı, 2 parti için değil.”

Raperinli genç Tomas Resul da şunları söyledi: “Raperin, Kürtlerin kendi siyasi statüsü olsun diye yapıldı. Özgürce kendilerini yönetmeleri için yapıldı. Ancak Kürtlerin Raperin yaptığı şeylerin hiçbiri gerçekleşmedi. Şimdi gençler eziliyor. Siyasi özgürlük ve düşünce diye bir şey yoktur. Şu anda olan tek şey, Baasçıların hükmetmemeleridir.”