Xanesor Direnişi: KDP ihanetinden özerk yönetime 2. Bölüm

Şengal’i fermanda DAIŞ’e teslim eden KDP, bir kez daha ihanet ederek Türk devletinin desteğiyle 3 Mart 2017’de Xanesor’a saldırdı. Şengal halkının direnişi KDP’nin ihanetini bir kez daha kırdı ve özgürlük çizgisinde özerkliğini inşa etti.

Xanesor’a saldırma ve işgal etme planı artık yürürlükteydi. 2 Mart 2017’de bu planın uygulanmasında başı çeken KDP, “Pêşmergeyên Roj” adı altında çeteleri Xanesor’a yöneltti. Xanesor ve Sinun’a akşam saatlerinde gelen gruplar, burada hendek kazmaya başladı. Bölge halkı çete gruplarının önüne çıkarak geliş sebebini anlamaya çalıştı.

KDP’ye bağlı çeteler hendek kazarken, Êzidi anneler büyük bir kararlılıkla tarihi görevlerine katıldılar. Kadın meclislerinin inisiyatifiyle Êzidi kadınlar sokaklara dökülmüş, kazılan hendekleri elleriyle dolduruyordu bile. Ancak KDP’ye bağlı çete grupları kadınlara saldırdı ve onları öldürmekle tehdit etti. Êzidi kadınlara karşı bu yaklaşım geliştikten sonra artık bu çete gruplarının Xanesor’u işgal etmeye geldiği anlaşıldı.

3 Mart sabahı çeteler saldırıya başladı

YBŞ yöneticileri, grup liderleriyle görüşmelere başladı ancak toplantı henüz sona ermeden çeteler 3 Mart sabahında saldırılara başladı. Çeteler 30 hummer ve zırhlı araçla ve diğer her türlü silahla saldırmaya başladı. Bunun üzerine YBŞ-YJŞ ve Êzidxan Asayiş güçleri karşılık verdi ve savaş başladı. İlginçtir ki, çetelerin saldırıda kullandıkları silahlar, Alman devleti tarafından DAİŞ’e karşı kullanılmak üzere Güney Kürdistan yönetimine gönderilen silahlardı.

Müdahale etmeye çalışan gerillalar hedef alındı

Saldırı başladığında Şengal bölgesindeki 2 HPG gerillası bölgeye gelerek, arabuluculuk yaparak saldırıların önüne geçmek istedi. Çeteler saldırdığında her iki gerilla da silahlarını almadan askeri araçların önüne çıkarak onları durdurmaya çalıştı. Ama çeteler de onları hedef aldı ve şehit düşürdü. Özgür basın tarafından kayda alınan o anlar Kürdistan’da ve yurt dışında büyük tepkilere neden oldu.

Nujiyan Erhan, KDP çetelerinin saldırısında şehit düştü

Nujiyan Erhan liderliğindeki özgür basın mensupları, yüz kızartıcı durumlarının  üzerideki örtüyü kaldırmışlarken, bu kez gazeteciler hedef alındı ​​ve saldırılar sonucunda gazeteci Nujiyan Erhan ile 2 gazeteci yaralandı. Kamerasıyla durumu izlerken başından yaralanan Nujiyan Erhan, 19 gün sonra 22 Mart’ta Hesekê Hastanesi’nde şehit düştü.

3 saatlik çatışmanın ardından çetelerin isteği üzerine çatışmalar durduruldu ancak grup bu sırada bölgeye yerleşti. Rojava halkının da aralarında bulunduğu binlerce Êzidi, siperlere doğru yürüyüş başlattı, çetelerin önüne geçerek bölgeyi terk etmelerini istedi . 14 Mart’ta düzenlenen yürüyüş sırasında çeteler halka saldırdı ve onlarca kişi yaralandı. TAJÊ üyesi Nazê Nayf Qewal da çeteler tarafından vurularak şehit düşürüldü.

Saldırıları kınamak için Onur Çadırı

21 Mart’ta halk tarafından “Peşmergeyên Roj” çetelerinin mevzileri ile savaşçıların mevzileri arasında canlı kalkan çadırı kuruldu. Halk 2017 Newroz’unu onur çadırı altında geçirdi. Çadır eylemi bir hafta boyunca devam etti. Rojava halkı, Êzidi halkına destek olmak için günlerce direniş çadırına giderek saldırıyı kınadı.

Saldırıda Alman silahları kullanıldı

Çeteler bölgeye girmişken, kamuoyunda çetelerin Alman devletine ait silahları ellerinde bulundurduğuna dair görüntüler yayınlandı. Bu silahlar DAIŞ’e karşı yapılan ittifak çerçevesinde Güney Kürdistan yönetimine gönderilen silahlardı. Alman devleti bu görüntülerden sonra bölgeye araştırma komisyonu gönderdi. Ancak çeteler, gerçekler ortaya çıkmasın diye Alman silahlarını geri çekti. Grup “Pêşmergeyên Roj” olarak da bilinse de saldırıya karışan çetelerin kim oldukları Şengal Özerk Yönetimi tarafından belirlendi. Alınan bilgiye göre, saldırıya Boz Kurtlar, Gözlemci Güçler , KDP militanları, Heşd El-Wetenî, MİT mensupları ve Pêşmergeyên Roj grupları katıldı.

Boz Kurtlar

Bu grubun üyelerinin Başika’daki Türk ordusu üssünden ve bölgedeki Türk istihbaratının komutasında hareket ettiği, çete grupları arasında peşmerge kıyafeti giydikleri ancak Türkçe konuştukları belirtildi. Bu, Sinun halkı tarafından da teyit edildi.

Gözlemci Güçler

Bu güçler KDP’ye ve Mesud Barzani’nin oğlu,Mesrur ​​Barzani’ye bağlı silahlı güçlerdir. Komutanları da Aziz Weysi adında bir kişidir. Bu kuvvet özellikle Barzani ailesinin çıkarları için çalışıyor ve Peşmerge Bakanlığı’na bağlı değiller. Şu anda gerilla bölgelerine konuşlanmış  ve Türk devletinin yanında gerillalara yönelik saldırılara katılıyorlar.

Heshd El-Weteni

Bu grup Musul’un Sünni Arap aşiretlerinden oluşuyor. Dönemin Musul Valisi Wisam Nicefi tarafından Türk istihbaratı ile işbirliği içinde 2016 yılında kurulmuş ve eğitilmiştir. Başqaqa’daki Türk askeri üssü, bu militanların eğitim gördüğü başlıca yerdir.

Türkiye MİT’i

MİT Türkiye’ye bağlı bir gruptur. Irkçı ve şovenist kişiliklerden oluşuyor. Grup, KDP aracılığıyla Güney Kürdistan’da örgütlendi ve MİT’in ulaşamadığı yerlerde KDP’nin savunma birlikleri onların yerine hareket ediyor.

KDP’ye bağlı bu grupların bölgede yerleşip Şengal savunmasında Kürt güçlerine karşı pozisyon almalarının ardından, 2017’de Güney Kürdistan yapılan referandumun ardından, Şengal, Kerkük, Mexmur gibi 140. madde kapsamına giren tüm bölgeler, Heşda Şebi için boşaltıldı. O dönemde bu çeteler de Heshta Şebi’den kaçtılar.

Türk devleti hava harekatı başlattı

Bu işgal planı amacına ulaşamayınca Türk devleti bu kez hava saldırılarına başladı. 24 Nisan 2017’de F-16 savaş uçakları Şengal Dağı’na saldırdı. Kamuoyu ve Irak devleti bu saldırılar karşısında sessiz kaldı. Çetelerin yapamadığını bu sefer Türk devleti saldırılarıyla yapmak istedi. Bu saldırılar ve planlar Xanesor’da ve tüm Şengal’de halen devam etmektedir. O zamandan beri sadece Xanesor, 6 kez hava saldırılarının hedefi oldu. Bu en zon 7 Kasım 2021’deki saldırıda Şengal Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Merwan Bedel şehit  düştü. 2017’de çeteler aracılığıyla halkı istikrarsızlaştırmaya çalıştıkları gibi, 11 Kasım’da da bu kez uçaklarıyla Xanesor Halk Meclisi’ne saldırdılar.

2017 saldırılarının üzerinden 5 yıl geçti ama Xanesor halkı düşmanın saldırılarla yok etmek istediği sisteme eskisinden daha güçlü bağlarla sarıldı ve şimdiden tüm bölge için Demokratik Ulus projesine öncülük ediyor.