سەما یوجە.. پردە ئاگرینەكەی نێوان ڕۆژی ژنان و نەورۆز

سەما ئەو ژنە گەنجە شۆڕشگێڕەی، جەستەی دەكاتە پردێكی ئاگرین لە نێوان ڕۆژی ژنان و نەورۆز، بەم جۆرە دوو هێڵی سەرەكی تێكۆشانی ئازادی، واتە خەبات لەپێناو ئازادی ژن و بەرخودانی نەتەوەیی بەیەكدەگەینێت و دەبێتە ڕێبواری ڕێگەی زیلان و كاوەی سەردەم، مەزڵوم دۆغان.

سەما یوجە، ساڵی ١٩٧١ لە ناوچەی تووتاكای سەر بە ئاگری، لە بنەماڵەیەكی نیشتمان پەروەر لەدایكبووە، لەناو ڕیزەكانی گەریلا دا بە “لەیلا و سەرهەڵدان” ناسراوە، ساڵی ١٩٨٨ لە زانكۆی ئەنقەرە بە خەبات و تێكۆشانی پەكەكە ئاشنا دەبێت، پاشان ساڵی ١٩٩١ لە مێردینەوە پەیوەندی بە ڕیزەكانی گەریلا دەكات، لەلایەن ڕێبەری گەلی كورد عەبدوڵا ئۆجالان پەروەردە و ڕاهێنان دەبینێت، دواتر لە ساڵی ١٩٩٢ لەگەڵ كۆمەڵێك هاوڕێی خۆی دەچێتە هەرێمی سەرحەد و پاش ئەوەی لەوێش خولی پەروەردە دەبینێت، ڕوودەكاتە شاری ئاگری، بەڵام لەو شارە لەلایەن هێزەكانی سەر بە دەوڵەتی تورك دەستگیر دەكرێت.

سەما دوای دەستبەسەركردنی، سەرباری ئەوەی لێپیچینەوەی دوور و درێژی لەگەڵ دەكرێت و بە شێوەیەكی قورس ئەشكەنجە دەدرێت، دان بە هیچ شتێكدا نانێت، دواجار لە دادگا سزای ٢٢ ساڵ زیندانی بەسەردا دەسەپێندرێت.

سەما لە زینداندا بەردەوام بیر لە هەموو ئەو قوربانی و باجانە دەكاتەوە، كە گیانبازان لە پێناو ئازادی گەلەكەی داویانە، هەر بۆیە بڕیار دەدات، وەك چالاكییە گیانبازییەكەی زیلان، وەڵامێك بێت بۆ هەموو سیاسەتە قێزەونەكانی دەوڵەتی تورك و هاوشێوەی چالاكییەكەی زیلان، پریشكێك بێت بۆ گەیشتن بە ڕاستییەكان.

دوای بیركردنەوەیەكی زۆر، سەما لە ٢١ ی ئاداری ١٩٩٨ لە زیندانی چاناككاڵە، ئاگری لەجەستەی بەردا و پاش نزیكەی سێ مانگ،  لە ١٧ ی حوزەیرانی هەمان ساڵ شەهید بوو.

سەما یوجە یان سەما سەرحەد، بەر لە شەهیدبوونی نامەیەكی بەپێزی لەدوای خۆی بۆ ڕێبەری گەلی كورد، عەبدوڵا ئۆجالان و ڕایگشتی بەجێهێشت، لەو نامەیەدا، كە بووەتە ناسنامەی سەما، گەورەیی و قووڵایی چالاكییەكەی ڕوونكراوەتەوە و زۆر جەوهەرییانە لێكدانەوەی بۆ مرۆڤ و نیشتمان و ئازادی كردووە.

نامەكەی سەما چەندین پەیامی بۆ ژنان، شەڕڤانانی ئازادی، گەلی كورد و تەنانەت دوژمنیش لە خۆ گرتووە و ڕوو لە دوژمن دەڵێت: ئیدی كۆتایی بە ستەم و كۆمەڵكوژییەكانتان بهێنن، ئێوە ناتوانن شكست بەم گەلە بهێنن، من ئەم چالاكییە وەك ناڕەزایەتیی دەربڕین بەرامبەر بە سیاسەتە كوشندەكانتان ئەنجام دەدەم، ٢١ی ئادار گەشتر دەبێت و تا دێت زیاتر لە كوردستان پیرۆز دەكرێت.

لەو نامەیەدا سەما ئاماژەی بە چۆنیەتی هەوڵەكانی بۆ گەیشتن بە ڕاستی و ناسینی خۆی كردووە و نوسیویەتی: ” كاتێك وەك كچێكی كورد، ئاوڕ لە ڕابردوو دەدەمەوە، دەبینم هەموو ژنانی كورد، گەلی كورد و تەنانەت هەر مرۆڤێك لە هەمان كەموكوڕیانە ژیاون، بەڵام هیچ كات لە شوێنی خۆمدا نەمامەوە، گەلێك لاوازی مرۆییانە، كێشەی كەسایەتی و كەموكوڕی سیاسی و ڕێكخستنیانە هەن، كەوا دەشێ هەر مرۆڤێكی كورد هەر ژنێك و تەنانەت هەر مرۆڤێك، كە لەسەر ڕەوتی ئازادین دووچاری هاتبن و تێیدا ژیابن، بەڵام بەهیچ شێوەیەك لە شوێنی خۆیم نەهێشتنەوە، سەرۆك ئاپۆ و فێركارییە ئازادییەكانی بە ڕێبەرایەتی ئەو، بووە سەرچاوەی بەردەوام لەسەر پێ ڕاوەستانم، بێ زیاد و كەم، هێندەی شەڕەكانی ناو كەسایەتی خۆمدا هەست بە شەڕی هەزاران ساڵە دەكەم و گوێ بیستی دەبم، دەزانم كە ئەمە ڕێككەوت نەبوو، ئەم دۆخە زۆر لە نزیكەوە پەیوەندی بەگەیشتن بە قۆناغی “لە شەڕدا سەركەوتن و لە ژیاندا ئازادی” تێكۆشانی بە مرۆڤبوون، بە كۆمەڵایەتیبوون، ئازادبوونی سەرۆك ئاپۆیە لە ڕاستینەی كورددا، ئەو ئاستەی خەبات و تێكۆشان پێیگەیشتووە و لە ئەنجامی دەربڕینی كار و خەباتەكانی بە پارتی بوون لەو شوێنانەی ئێمەی لێین، من زیاتر ئەم ڕاستییە لێكدەدەمەوە:-“چۆن لە ئاسماندا دوو خۆر نییە و ناشبێت، بۆ مرۆڤێكیش، بۆ ژنێك كە بیهەوێت ئازاد بێت، دوو بژارەی ژیان و دوو ناوەندی مۆراڵ بوونی نابێ…كاتێك كە ئەم ڕستانە دەنووسم، ئەو كاتەیە، كە لە خۆمدا لە بواری فكری و مۆڕاڵ و بوارەكانی ژیانەوە، سەرۆك ئاپۆم كردۆتە تاكە ناوەندێك و سەرجەم كۆسپ و تەگەرەكانم تێپەڕاندووە”.

هەر لەو نامەیەدا بە قوڵی ئاماژە بە فراوانبوونی ئاستی هێرش و پیلانەكان بۆ لەناوبردن و پاكتاوكردنی بزوتنەوەی ئازادیی كوردستان كراوە، كە ڕەهەندێكی نێودەوڵەتی هەیە و لەلایەن ئیمریالیزمەوە ئاراستە دەكرێت و ڕەهەندی ناوخۆییشی هەیە، كە لەلایەن هەندێك لایەنی كوردی وەك پەدەكەوە پەیڕەو دەكرێت، كە بۆ ئەو مەبەستە ئەركداركراون.

هەروەها باس لە هەوڵەكانی دوژمن لە زیندانەكان بۆ بێكاریگەركردن و پاكتاوكردنی هێڵی بەرخودانی مەزڵوم دۆغان، كەمال پیر و شەهیدانی دیكەی ناو زیندانەكان كراوە.

ساڵی ١٩٩٨، كە سەرەتای دەركەوتنی نیشانەكانی جموجۆڵ و پیلانگێڕییەكی نێودەوڵەتییە لە دژی ڕێبەری گەلی كورد عەبدوڵا ئۆجالان بوو، سەما هەستی بەو پیلانگێڕییە كردووە و یەك لە ئامانجە سەرەكییەكانی چالاكییەكەی بەگژداچوونەوەی ئەو پیلانگێڕییەیە.

لەو ڕووەوە لە نامەكەیدا هاتووە: “لە دۆخی ئێستادا بۆ ئەوەی دوژمن سیاسەتەكانی بگەیەنێتە ئەنجام، لەناو ئامادەكاری كۆتا قۆناغدایە، جموجۆڵەكانی سەر فەرماندەیی گشتیی تورك لەم دواییەدا ئاماژەیە بۆ ئەوە، ڕوونە لە چەقی ئەو سیاسەتە چەپەڵانەیاندا، پاكتاوكردنی ڕێبەر ئاپۆ و لەگەڵ ئەوەش دا بێكاریگەریكردنی هێڵە سیاسیەكەی بوونی هەیە”.

سەما هەروەها لەنامەكەیدا بە بەرفراوانی باس لە هێڵی خیانەتی ناوخۆیی دەكات، كە هاوكاری داگیركەرانن بۆ لەناوبردنی بزوتنەوەی ئازادی و لەو ڕووەوە نوسیویەتی: “دوژمنان كوردانی نۆكەر و خائین بەتایبەتی پەدەكە وەك تاكە بژاردەی بەردەم گەلی كورد نیشان دەدەن، لەسەر دەستی پەدەكە دەیانەوێت لەناو پەكەكەدا هێزی هاوكار دروست بكەن، ئاستەنگ و ڕێگری بۆ هەوڵەكانی سەرۆك ئاپۆ و تێكۆشانی یەكێتی نەتەوەیی كوردستان ساز دەكەن، هەموو سیاسەتێك دەگرنەبەر و دەیسەپێنن..لە دژی ئەو خیانەتەی بارزانی و هاوكارەكانی، لە دژی جیهانی دواكەوتوو، ڕێبەر ئاپۆ پێشەنگی پەیجوری و گەڕانی ئێمەیە بەدوای هیوا و ئازادیدا”.

سەمای تامەزرۆی ئازادی، كە خۆی بە ڕێبواری زیلان و مەزڵوم دۆغان دەزانێت، لەسەر بنەمای بەیەك گەیاندنی هێڵی ئازادیی ژنان لەناو پەكەكە و هێڵی بەرخودانی ٢١ی ئاداری زیندان، بە شێوەی هێمایین لەو دوو كەسایەتیە شۆڕشگێڕەدا، دوو هێڵی ئازادی ژنان و بەرخودانی نەتەوەیی بەیەك دەگەیەنێت و لەو بارەوە لە نامەكەیدا دەڵێت: “لە سەر ئەو بنەمایانە دەمەوێت مێشك، دڵ و جەستەم لە نێوان ٨ی ئادار و ٢١ی ئادار بكەمە پردێك لە ئاگر، بۆ ئەوەی ببمە خوێندكارێكی باشی كاوەی سەردەم، مەزڵوم دۆغان و هەموو شەهیدان؛ دەموێت وەك زەكیە بسوتێم و وەك ڕەخشان ببمە نەورۆز، دەموێت لە سەر ڕێبازی هەڤاڵان بێریڤان، ڕۆناهی، میرزا محەمەد و ئەسەر بە پێداگرییەكی گەورەوە ڕێبكەم.

“بە پەیوەستداریمەوە بە وەسێتی خوداوەندی سەركەوتن هاوڕێ زیلانەوە، دەمەوێت نەك بە تەنها گەوهەرییانە، بەڵكو ڕەواڵەتیانەش ببمە وەڵامی چالاكییە پرشنگدارەكەی، بەڵام ئەمە لە كەش و هەوای بەندیخانەدا دەستنادات”.

بەم جۆرە سەما یوجە بڕیارەكەی دەكاتە كردار و لە شەوی ٢١ی ئاداری ١٩٩٨، بەجەستەی ئاگری نەورۆز دادەگیرسێنێت و بەرەنگاری هەموو پیلانگێڕی و هەوڵەكانی پاكتاوكردنی بزوتنەوەی ئازادیی كوردستان دەبێتەوە و دەبێتە هێمایەك بۆ خۆڕانگری و ڕەتكردنەوەی خۆبەدەستەوەدان.

سەما پاش نزیكەی سێ مانگ مانەوەی لە نەخۆشخانەی جەراح پاشای ئیستەنبوڵ، لە ١٧ی حوزەیراندا شەهیدبوو، بەڵام ناوی لە مێژووی تێكۆشانی ئازادیی كوردستاندا بە زیندوویی ماوەتەوە و سەدان ژن بە ئەشقی ئەوەوە ڕێگای تێكۆشانیان گرتووەتەبەر و ناوی ئەوە بووەتە هەوێنی چەندین هەڵبەست و گۆڕانی و وەك ئەو ئاگرەی بە جەستەی خۆی دایگیرساند، یادیشی بە زیندوویی ماوەتەوە.

ڕ.ڕ