گۆڕەپانەکانی نەورۆز بوون بە وەڵامگۆی داگیرکارییەکانی سەر کوردستان

ناوەندی هەواڵەکان

ساڵانە لەگەڵ هاتنی جەژنی نەورۆز، لە ٢١ـی ئادار گۆڕەپانەکان لە هەر چوار پارچەی کوردستان و دەرەوەی وڵات، دەبنە شوێنی کۆبوونەوەی ملیۆنان کوردی ئازادییخواز و گەل بە جۆش و خڕۆش و جلوبەرگی ڕەنگاوڕەنگی کوردییەوە وەڵامی پیلانگێڕییەکانی دەوڵەتانی داگیرکەرانی سەر کوردستان دەدەنەوە.

هەموو ساڵێک، لە سەرەتای مانگی ئادارەوە، لە سەدان ناوچەی جیهانەوە، گەلی کورد ڕوو دەکەنە گۆڕەپانەکان و بە ئاهەنگی جەماوەریی جەژنی نەورۆز پیرۆز دەکەن، بەشێک لەو گۆڕەپانانەش بە بەشدارییە بەرفراوان و پەیامە گرنگەکان دەبن بە چارەسەریی کێشەکانی گەل و هەوڵەکان بۆ پرۆسەی ئاشتیی.

باکووری کوردستان و تورکیا

هەموو ساڵێک، وێڕای ئاستەنگیی و ڕیگرییەکان، لە دەیان گۆڕەپانی باکووری کوردستان و تورکیا، ئاهەنگی گەورە و جەماوەریی بەڕێوەدەچێت، کە بەشێکیان لە هەناوی فاشیزمەوە ئەنجام دەدرێت، نموونەش بۆ ئەمە ئاهەنگی گەورەی گۆڕەپانی “دەرگای نوێ” لە ئەستەنبوڵی گەورە شاری تورکیا بوو، کە نزیکەی ملیۆنێک کەس بەشدارییان تێدا کرد و دەیان دروشمی ئازادیی و وێنەی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالانیان بەرزکردەوە.

هەروەها، لە گۆرەپانی نەورۆز لە ئامەدی باکووری کوردستان، بە گەورەترین کۆبوونەوەی جەماوەریی دادەنرێت لە مێژووی ئامەد و کورددا، کە لە ساڵی ٢٠٠٠ بە تێکۆشانی گەل قەدەغەی ئاهەنگگێڕان هەڵگیرا و سەدان هەزار کورد بەشداریی تێدا دەکەن، ئەمەش بە هەنگاوی یەکەمی سەرهەڵدانی سیاسیی دانرا.

بە بەردەوامە ساڵانە نەورۆز لە ئامەد پیرۆز دەکرێت، گرنگترین و کاریگەرترینیان نەورۆزی ساڵی ٢٠١٣ بوو، کە نزیکەی دوو ملیۆن کەس بەشدارییان تێیدا کرد، هەروەها پەیامی ڕێبەر ئۆجالان لە نەورۆزدا ڕاگەیاندرا، کە بۆ پرسی کورد و چۆنییەتی چارەسەرکردنی کێشەکان و کۆتاییهێنان بە شەڕی دەیان ساڵە، مۆری خۆی لە ئاهەنگی نەورۆزی ئامەددا، ئەو ساڵە بە یەکێک لە کاریگەرترین ئاهەنگەکانی نەورۆز لە جیهاندا دادەنرێت.

باشووری کوردستان و قەندیل

لە سەردەمی ڕژێمی بەعسدا، ڕێگریی دەکرا لە کورد کە تەنانەت ئاگری نەورۆز بکەنەوە، هەرکەسێک بەو مەبەستە دەستگیر بکرایەت ڕووبەڕووی ئەشکەنجە و کوشتن دەبوویەوە، بەڵام گەلی کورد چۆکی بۆ دانەدا و بە ئیرادەوە هەمیشە ئاگریی نەورۆزی دەکردەوە، هەریەک لە گردی مامەیارە لە سلێمانی، شاخی ئاکرێ لە سنووری پارێزگای دهۆک بوون بە سیمبولی ئاهەنگ و پیرۆزکردنی ئەو جەژنە.

گرنگترین و گەورەترین حاهەنگی نەورۆز ساڵانە لە گوندی ئێندزە لە بناری قەندیل، بە بەشداریی هەزاران وڵاتپارێزی لە هەر چوار پارچەی کوردستان لەگەڵ گەریلاکانی ئازادییدا ئەنجام دەدرێت، لەو ئاهەنگە گەورەیەدا دووپات دەکرێتەوە، کە گەل پەکەکەیە و پەکەکەش گەلە و بە جۆش و خرۆشەوە ئەو ڕۆژە ئاوێزان بە هونەر و کولتوور دەکرێت.

ڕۆژئاوای کوردستان

ئەو نەریتە خۆڕاگرییەی کە گەلی کورد بە ڕۆحی نەورۆز لە دژی داگیرکەران دەستیپێکرد، لە ڕۆژئاوای کوردستاندا گەشت بە لوتکە، بۆیەکەم جاریش کە گەل بە تەواوی خاوەنداریی لە نەورۆز بکات، لە ١٩ـی تەمووزی ساڵی ٢٠١٢، گەل بە ستراتیژی “شەڕی گەلی شۆڕشگێڕ” یەکەم پریشکی شۆڕشیان لە کۆبانێ داگیرساند و دواتر بە هەموو ڕۆژئاوای وڵاتدا بڵاوبوویەوە.

لە ئێستادا لە ١١ ناوچەی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، جەژنی نەورۆز بە ئازادییەوە پیرۆز دەکرێت، بە تایبەت ئاهەنگی گەورە و جەماوەریی لە قامیشلۆ دەبێت لە ژێر ڕۆشنایی سیستەمی نەتەوەی دیموکراتدا هەموو گەلانی ناوچەکە بەشداری تێدا دەکەن.

ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران

هەر لەسەرەتای مانگی ئادارەوە، گوند بە گوندی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە ئاهەنگ و هەڵپەرکێ جۆش بەو جەژنە دەدەن، یادی ئەو نەریتەی هەزاران ساڵە پیرۆز دەکرێت بەگوڕوتینەوە دەکرێتەوە، هەر لەو مانگەشدا بۆ ماوەی ١٣ ڕۆژ گەل لە سەیران و گەشت دەبێت و دەگەڕێنەوە ناو سرووشت و ڕوو لە ناوچە شاخاویی و بەهارییەکان دەکەن.

ئەوروپا و دەرەوەی وڵات

دوای ئەوەی پریشکی فکر و فەلسەفەی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان گەشتە سەرانسەری جیهان و واتای ڕاستەقینەی نەورۆز بۆ هەموو کوردان بەیانبوو، ئێستا لە سەدان ناوچەی جیهانەوە بە جۆشەوە نەورۆز پیرۆز دەکرێت و بەهۆشیەوە پرسی کورد بوو بە پرسێکی جیهانی.

بۆ ئەمساڵیش لە تەواوی جیهانەوە، لە چوارچێوەی هەڵمەتی “ئازادیی جەستەیی بۆ بەڕێز ئۆجالان، چارەسەری سیاسیی بۆ پرسی کورد”، گەل بەشداریی لە نەورۆز دەکات و داوای ئازادیی جەستەیی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان دەکات.

 

ب. جـ